Tiêm chủng lưu động: quy định pháp lý và hướng dẫn đăng ký thực hiện năm 2025
Tiêm chủng lưu động là hoạt động tiêm vaccine được tổ chức tại các điểm ngoài cơ sở y tế cố định, nhằm tiếp cận nhanh và bao phủ tiêm chủng rộng hơn cho các nhóm dân cư khó tiếp cận. Theo báo cáo Bộ Y tế 2025, số liệu cho thấy tỷ lệ bao phủ tiêm chủng lưu động đã tăng 15% so với năm trước, góp phần quan trọng trong phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm.
Bài viết do Mauvanban.vn cung cấp hướng dẫn chi tiết về các cơ quan y tế, đơn vị tổ chức tiêm chủng lưu động và thủ tục đăng ký tiêm chủng lưu động đúng quy định pháp luật hiện hành. Quý cơ quan có thể dễ dàng chuẩn bị hồ sơ đăng ký và tổ chức tiêm chủng theo quy chuẩn Bộ Y tế.
>>> Tải ngay mẫu thông báo kế hoạch tiêm chủng lưu động chuẩn Bộ Y tế tại Mauvanban.vn để áp dụng hiệu quả.
TIÊM CHỦNG LƯU ĐỘNG LÀ GÌ?
Tiêm chủng lưu động là hình thức tổ chức chiến dịch tiêm vaccine tại các điểm ngoài cơ sở y tế cố định như trường học, trạm xã, nhà văn hóa hoặc các địa bàn vùng sâu, vùng xa, nơi người dân khó tiếp cận dịch vụ y tế thường xuyên. Mục đích của tiêm chủng lưu động là mở rộng phạm vi bao phủ vaccine, tăng tỷ lệ miễn dịch cộng đồng và ngăn chặn sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm.
Ví dụ: Ở một xã vùng núi khó khăn, người dân thường không thể đến trạm y tế để tiêm vaccine phòng bệnh vì địa hình hiểm trở và khoảng cách xa. Để đảm bảo mọi người đều được tiêm chủng đầy đủ, đội ngũ y tế địa phương tổ chức tiêm chủng lưu động tại nhà văn hóa xã và các điểm trường học trong xã. Nhờ đó, trẻ em, người cao tuổi và các nhóm nguy cơ được tiếp cận vaccine kịp thời, góp phần phòng chống dịch bệnh hiệu quả.
ĐĂNG KÝ TIÊM CHỦNG LƯU ĐỘNG: CHỦ THỂ VÀ QUY TRÌNH THỰC HIỆN
Theo quy định pháp luật hiện hành, việc tổ chức tiêm chủng lưu động phải được thực hiện bởi các chủ thể có thẩm quyền và theo quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn và hiệu quả tiêm chủng.
Chủ thể thực hiện đăng ký tiêm chủng lưu động
Trung tâm Y tế dự phòng cấp tỉnh, huyện: Là đơn vị chủ trì, chịu trách nhiệm lập kế hoạch, tổ chức và giám sát hoạt động tiêm chủng lưu động.
Trạm Y tế xã, phường: Thực hiện phối hợp và triển khai tiêm chủng tại địa bàn cụ thể.
Các cơ quan, tổ chức có nhu cầu: Có thể phối hợp với các đơn vị y tế để đăng ký tổ chức tiêm chủng lưu động cho đối tượng nhân viên, học sinh hoặc cộng đồng dân cư.
Quy trình đăng ký tiêm chủng lưu động
1. Lập kế hoạch tiêm chủng: Căn cứ tình hình dịch bệnh và nhu cầu tiêm chủng trên địa bàn, đơn vị y tế xây dựng kế hoạch chi tiết về thời gian, địa điểm, đối tượng tiêm và số lượng vaccine cần thiết.
2. Soạn thảo và gửi thông báo đăng ký: Soạn mẫu thông báo hoặc hồ sơ đăng ký gửi lên cơ quan cấp trên hoặc ban chỉ đạo tiêm chủng để xin phép và phối hợp thực hiện.
3. Chuẩn bị vật tư, trang thiết bị: Đảm bảo đầy đủ vaccine, dụng cụ tiêm, hồ sơ theo dõi và thiết bị bảo quản vaccine đúng quy chuẩn.
4. Tổ chức tiêm chủng lưu động: Triển khai tiêm chủng theo kế hoạch đã được phê duyệt, đảm bảo các bước an toàn và theo dõi sau tiêm.
5. Báo cáo kết quả: Gửi báo cáo về số lượng tiêm, sự cố (nếu có) và đánh giá kết quả thực hiện đến cơ quan quản lý.
THỰC HIỆN TIÊM CHỦNG LƯU ĐỘNG: CÁC BƯỚC VÀ LƯU Ý QUAN TRỌNG
Trong bối cảnh dịch bệnh truyền nhiễm vẫn diễn biến phức tạp và việc tiếp cận dịch vụ y tế còn hạn chế tại nhiều vùng sâu, vùng xa, hình thức tiêm chủng lưu động tiếp tục được Bộ Y tế chỉ đạo đẩy mạnh triển khai trên phạm vi toàn quốc. Theo số liệu cập nhật mới nhất từ Cục Y tế Dự phòng, tính đến tháng 04/2025, cả nước đã tổ chức hơn 13.800 điểm tiêm lưu động, phục vụ khoảng 5,6 triệu người dân, chủ yếu thuộc nhóm nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người cao tuổi và công nhân tại các khu công nghiệp.
1. Xây dựng kế hoạch tiêm chủng lưu động theo quy định
Trước khi triển khai, UBND cấp huyện hoặc cấp xã cần phối hợp với Trung tâm Y tế xây dựng kế hoạch tiêm chủng lưu động cụ thể, trong đó nêu rõ mục tiêu, đối tượng, loại vắc xin, thời gian, địa điểm và nhân sự thực hiện. Mẫu kế hoạch này phải tuân thủ theo Thông tư số 17/2023/TT-BYT và các văn bản hướng dẫn liên quan. Bên cạnh đó, phải dự trù trang thiết bị, vật tư, hộp thuốc cấp cứu, hệ thống vận chuyển vắc xin và danh sách người đăng ký.
2. Chuẩn bị địa điểm, nhân lực và trang thiết bị
Địa điểm tổ chức điểm tiêm lưu động có thể là nhà văn hóa, trường học, nhà cộng đồng hoặc xe tiêm chủng lưu động được trang bị sẵn. Nhân sự tham gia cần có ít nhất 01 bác sĩ, 01 điều dưỡng và 01 cán bộ hành chính, được tập huấn đầy đủ về an toàn tiêm chủng. Thiết bị cần bao gồm: tủ lạnh hoặc hộp lạnh bảo quản vắc xin, hệ thống máy tính để cập nhật dữ liệu tiêm và bộ dụng cụ xử lý tai biến sau tiêm.
3. Triển khai buổi tiêm và xử lý sau tiêm
Người đến tiêm sẽ được hướng dẫn khai báo y tế, kiểm tra tiền sử dị ứng và được tư vấn rõ ràng về loại vắc xin sử dụng. Sau tiêm, mỗi người phải được theo dõi tại chỗ ít nhất 30 phút. Trường hợp có dấu hiệu phản ứng sau tiêm sẽ được đội cấp cứu xử lý tại chỗ hoặc chuyển tuyến. Sau buổi tiêm, nhân viên y tế sẽ nhập dữ liệu vào Hệ thống quản lý tiêm chủng quốc gia để bảo đảm đồng bộ thông tin và cấp giấy chứng nhận tiêm chủng khi cần.
4. Lưu ý quan trọng khi thực hiện tiêm chủng lưu động
Một số điểm cần đặc biệt lưu ý gồm:
Bảo quản vắc xin đúng quy trình, tránh mất hiệu lực do sai sót nhiệt độ
Không tiêm chủng cho người đang sốt cao, mắc bệnh cấp tính, đang dùng corticoid liều cao hoặc có tiền sử phản ứng nặng với vắc xin
Phải có xe cấp cứu hoặc phương án chuyển tuyến khẩn cấp, đảm bảo an toàn tối đa
Cập nhật đầy đủ hồ sơ tiêm chủng và mẫu biên bản điểm tiêm lưu động để lưu trữ và báo cáo định kỳ cho Bộ Y tế
>>> TẢI NGAY MẪU KẾ HOẠCH TIÊM CHỦNG LƯU ĐỘNG MỚI NHẤT 2025 kèm thông báo triển khai tại địa phương tại Mauvanban.vn – nơi cung cấp đầy đủ mẫu văn bản ngành y tế theo chuẩn pháp lý, có thể chỉnh sửa dễ dàng.
CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ TIÊM CHỦNG LƯU ĐỘNG
1. Những ai được ưu tiên tiêm chủng lưu động?
Các đối tượng được ưu tiên gồm:
Trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi
Người mắc bệnh nền, phụ nữ mang thai (theo chỉ định vaccine)
Học sinh, sinh viên, người lao động ở vùng sâu, vùng xa, khu công nghiệp, khu cách ly, khu vực phong tỏa
Việc ưu tiên căn cứ theo kế hoạch tiêm chủng của từng địa phương và khuyến cáo của Bộ Y tế.
2. Tiêm chủng lưu động có đảm bảo an toàn không?
Có. Mỗi điểm tiêm lưu động phải đáp ứng đầy đủ yêu cầu chuyên môn về nhân sự, trang thiết bị, thuốc cấp cứu, quy trình xử lý tai biến sau tiêm... như các điểm tiêm cố định theo Thông tư 17/2023/TT-BYT. Ngoài ra, người dân được hướng dẫn theo dõi sau tiêm tại chỗ và tại nhà để đảm bảo an toàn tối đa.
3. Cách đăng ký tiêm chủng lưu động như thế nào?
Tùy từng địa phương, người dân có thể đăng ký thông qua:
Tổ dân phố, thôn, xã
Trạm y tế/phòng khám đa khoa khu vực
Cổng thông tin tiêm chủng của Bộ Y tế hoặc ứng dụng tiêm chủng điện tử Các đợt đăng ký sẽ được thông báo chính thức bằng văn bản, phát thanh hoặc niêm yết tại địa phương.
4. Trường hợp phản ứng sau tiêm thì xử lý ra sao khi tiêm tại nơi lưu động?
Tại các điểm tiêm lưu động đều được bố trí đội cấp cứu lưu động, đầy đủ cơ số thuốc cấp cứu và nhân sự có chuyên môn. Nếu phản ứng nặng, người tiêm sẽ được chuyển ngay tới cơ sở y tế tuyến trên gần nhất theo đúng quy trình xử trí phản ứng sau tiêm chủng của Bộ Y tế.
5. Người đã tiêm ở điểm lưu động có được cấp giấy xác nhận tiêm chủng không?
Có. Người được tiêm chủng lưu động sẽ được cập nhật thông tin vào sổ tiêm chủng cá nhân và Hệ thống quản lý tiêm chủng quốc gia. Nếu cần, có thể yêu cầu cấp Giấy xác nhận tiêm chủng tại trạm y tế hoặc truy cập Cổng tiêm chủng để tải bản điện tử.
Tiêm chủng lưu động là giải pháp thiết yếu giúp mở rộng diện bao phủ vaccine, góp phần quan trọng trong phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm. Việc đăng ký và thực hiện đúng quy trình tiêm chủng lưu động theo hướng dẫn pháp lý đảm bảo an toàn và hiệu quả cho cộng đồng. Mauvanban.vn cung cấp các mẫu văn bản pháp lý chuẩn giúp quý cơ quan dễ dàng triển khai công tác này.
>>> Nhấn tải mẫu thông báo kế hoạch tiêm chủng lưu động chuẩn Bộ Y tế tại Mauvanban.vn ngay hôm nay để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.