Nội Quy Lao Động – Hướng Dẫn Soạn Thảo Nội Quy Lao Động Chuẩn Pháp Luật
Doanh nghiệp bạn đã xây dựng nội quy lao động hợp pháp và minh bạch chưa? Được biên soạn bởi đội ngũ luật sư chuyên môn cao, Mẫu văn bản cung cấp thông tin chi tiết, cập nhật theo Bộ luật Lao động 2019, Nghị định 12/2022/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan.
Giúp doanh nghiệp xây dựng nội quy lao động đúng quy định pháp luật.
Đồng thời, cung cấp các mẫu nội quy và hợp đồng lao động chuyên nghiệp, dễ dàng tải về ngay tại mauvanban.vn.
Nội quy lao động là gì?
Định nghĩa
Nội quy lao động là văn bản do doanh nghiệp ban hành, quy định các nguyên tắc, quy tắc làm việc, kỷ luật lao động và an toàn lao động mà người lao động phải tuân thủ. Theo Điều 118 Bộ luật Lao động 2019, nội quy lao động nhằm đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả trong quản lý lao động tại doanh nghiệp.
Vai trò của nội quy lao động
Nội quy lao động đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn và là cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi cũng như nghĩa vụ của cả người lao động và người sử dụng lao động. Nó giúp ngăn ngừa các vi phạm kỷ luật và tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Theo số liệu mới nhất từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội năm 2024, có tới 90% doanh nghiệp có từ 10 lao động trở lên đã ban hành nội quy lao động, cho thấy mức độ quan trọng và phổ biến của văn bản này trong quản lý lao động.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Nội quy lao động có phải đăng ký không?
Quy định pháp lý về đăng ký
1. Yêu cầu đăng ký
Theo Điều 119 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp sử dụng từ 10 lao động trở lên phải lập và đăng ký nội quy lao động tại cơ quan quản lý lao động cấp tỉnh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Việc đăng ký nhằm đảm bảo nội quy phù hợp với quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi người lao động và tạo cơ sở pháp lý trong quản lý lao động.
2. Hậu quả không đăng ký
Nội quy lao động nếu không được đăng ký sẽ không có hiệu lực pháp lý khi áp dụng xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động. Điều này được quy định rõ tại Nghị định 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội. Doanh nghiệp vi phạm có thể bị xử phạt hành chính và gây khó khăn trong việc quản lý, điều hành nhân sự.
Số liệu gần nhất: Theo báo cáo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM năm 2024, có khoảng 15% doanh nghiệp bị xử phạt do không thực hiện đăng ký nội quy lao động theo quy định.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Nội dung chính của nội quy lao động
Các yếu tố bắt buộc
1. Quy định về thời giờ làm việc và nghỉ ngơi
Nội quy lao động phải quy định rõ ràng về thời gian làm việc và nghỉ ngơi của người lao động. Điều này bao gồm:
Giờ bắt đầu và kết thúc ca làm việc,
Thời gian nghỉ giữa ca,
Số giờ làm việc trong ngày và trong tuần,
Các ngày nghỉ lễ, nghỉ phép, nghỉ cuối tuần theo quy định pháp luật hiện hành.
Việc xác định cụ thể các yếu tố này giúp người lao động và người sử dụng lao động hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ, đồng thời đảm bảo hiệu quả công việc và sức khỏe của người lao động.
2. Kỷ luật lao động và trách nhiệm vật chất
Nội quy lao động cũng phải quy định chi tiết về các hành vi vi phạm kỷ luật tại nơi làm việc và các hình thức xử lý tương ứng, bao gồm:
3. Những hành vi bị coi là vi phạm kỷ luật lao động,
Các hình thức kỷ luật như khiển trách, cảnh cáo, đình chỉ công tác, chấm dứt hợp đồng lao động,
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại vật chất do người lao động gây ra trong quá trình làm việc.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội năm 2024, khoảng 20% nội quy lao động hiện nay thiếu các quy định rõ ràng về kỷ luật lao động và trách nhiệm vật chất, dẫn đến khó khăn trong việc xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên.
>>> XEM THÊM & TẢI NGAY : Mẫu hợp đồng lao động có các điều khoản chuẩn về nội quy lao động.
Nội quy an toàn lao động
Quy định về an toàn lao động
1. Yêu cầu an toàn lao động
Theo Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp có trách nhiệm xây dựng và ban hành các quy định cụ thể nhằm đảm bảo an toàn và vệ sinh lao động trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Những biện pháp này bao gồm việc kiểm soát, giảm thiểu rủi ro tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và tạo môi trường làm việc an toàn, lành mạnh cho người lao động.
Doanh nghiệp cần tổ chức đào tạo, tập huấn thường xuyên cho người lao động về quy trình an toàn, cách phòng tránh tai nạn, sử dụng máy móc thiết bị đúng cách và xử lý các tình huống khẩn cấp. Việc thực hiện nghiêm túc các quy định này không chỉ bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người lao động mà còn giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm thiểu thiệt hại do tai nạn lao động gây ra.
2. Trang bị bảo hộ lao động
Người sử dụng lao động phải trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ cá nhân phù hợp với tính chất công việc và mức độ rủi ro mà người lao động có thể gặp phải. Các thiết bị bảo hộ bao gồm mũ bảo hiểm, kính bảo hộ, găng tay, giày bảo hộ, quần áo bảo hộ và các dụng cụ cần thiết khác tùy theo từng ngành nghề và công việc cụ thể.
Bên cạnh việc cung cấp, doanh nghiệp còn phải tổ chức hướng dẫn, đào tạo người lao động sử dụng đúng và đầy đủ các thiết bị bảo hộ lao động. Việc sử dụng thiết bị bảo hộ không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm bắt buộc của người lao động nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình làm việc.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Quy trình ban hành nội quy lao động
Các bước thực hiện
Tham khảo ý kiến tổ chức đại diện người lao động
Trước khi ban hành nội quy lao động, doanh nghiệp bắt buộc phải lấy ý kiến đóng góp từ công đoàn hoặc tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp. Việc này nhằm đảm bảo nội quy được xây dựng phù hợp, công bằng và tôn trọng quyền lợi, nghĩa vụ của người lao động. Quy định này được nêu rõ tại Điều 119 Bộ luật Lao động 2019, góp phần tạo sự đồng thuận và tránh tranh chấp lao động trong quá trình thực hiện nội quy.
Đăng ký và công bố nội quy
Sau khi hoàn thiện nội quy lao động, doanh nghiệp phải thực hiện đăng ký nội quy với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Đồng thời, nội quy cần được phổ biến rộng rãi đến toàn thể người lao động trong doanh nghiệp để mọi người nắm rõ và tuân thủ. Việc công bố nội quy thường được thực hiện bằng nhiều hình thức như treo bảng nội quy tại nơi làm việc, gửi bản sao cho người lao động hoặc tổ chức các buổi họp phổ biến.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Vi phạm nội quy lao động và hậu quả pháp lý
Hành vi vi phạm
Vi phạm của người lao động
Người lao động nếu có các hành vi vi phạm nội quy lao động như đi muộn, về sớm, không tuân thủ các quy định về an toàn lao động, sử dụng thiết bị không đúng cách hoặc vi phạm các quy định về vệ sinh, an toàn trong quá trình làm việc sẽ phải chịu các hình thức kỷ luật tương ứng. Các hình thức kỷ luật phổ biến bao gồm cảnh cáo, khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương, hoặc trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến chấm dứt hợp đồng lao động. Việc xử lý vi phạm cần tuân thủ quy định tại Bộ luật Lao động và nội quy lao động đã được công bố, đảm bảo tính công bằng và minh bạch.
Vi phạm của doanh nghiệp
Doanh nghiệp nếu sử dụng nội quy lao động chưa đăng ký hoặc không tuân thủ các quy định pháp luật về nội quy lao động sẽ bị xử phạt hành chính. Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt đối với hành vi này có thể từ 20 triệu đến 40 triệu đồng. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể bị yêu cầu sửa đổi, bổ sung nội quy để phù hợp với quy định pháp luật và đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người lao động. Vi phạm nội quy lao động không chỉ ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp mà còn có thể dẫn đến các rủi ro pháp lý nghiêm trọng khác.
Lưu ý khi soạn thảo nội quy lao động
Yêu cầu pháp lý
Tuân thủ quy định pháp luật Nội quy lao động phải được xây dựng và ban hành theo đúng quy định của Bộ luật Lao động 2019 cùng các văn bản pháp luật có liên quan. Nội quy không được chứa các điều khoản trái pháp luật hoặc xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động. Việc tuân thủ pháp luật giúp nội quy có hiệu lực pháp lý và tránh phát sinh tranh chấp lao động không mong muốn.
Minh bạch và dễ hiểu Nội quy cần được soạn thảo bằng ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu để người lao động dễ dàng tiếp cận và thực hiện. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần phổ biến nội quy rộng rãi đến toàn thể cán bộ, công nhân viên thông qua các hình thức phù hợp như tổ chức họp, treo bảng nội quy tại nơi làm việc hoặc gửi bản nội quy cho từng người lao động. Điều này giúp nâng cao ý thức chấp hành và góp phần duy trì kỷ luật lao động trong tổ chức.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Những câu hỏi thường gặp về nội quy lao động
1. Nội quy lao động là gì?
Nội quy lao động là tập hợp các quy định do người sử dụng lao động ban hành để điều chỉnh hành vi, trách nhiệm của người lao động và tổ chức thực hiện công việc trong doanh nghiệp, nhằm đảm bảo trật tự, kỷ luật và an toàn lao động.
2. Nội quy lao động bắt buộc phải có không?
Theo quy định của Luật Lao động, các doanh nghiệp, tổ chức có từ 10 người lao động trở lên bắt buộc phải xây dựng nội quy lao động và công khai để người lao động biết và thực hiện.
3. Nội quy lao động gồm những nội dung gì?
Nội quy lao động thường bao gồm các nội dung chính sau:
Quy định về giờ làm việc, giờ nghỉ ngơi;
Quy định về tác phong, đạo đức nghề nghiệp;
Các quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động;
Quy định về kỷ luật lao động, xử lý vi phạm;
Quy định về quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.
4. Người lao động có quyền tham gia xây dựng nội quy lao động không?
Có. Người lao động hoặc đại diện tập thể lao động có quyền tham gia ý kiến, góp ý trong quá trình xây dựng, sửa đổi nội quy lao động để bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ của mình được phản ánh đúng.
5. Nội quy lao động có hiệu lực khi nào?
Nội quy lao động có hiệu lực kể từ ngày được người sử dụng lao động công bố công khai và được Sở Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (trong trường hợp bắt buộc).
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu và tư vấn liên quan đến nội quy lao động một cách đầy đủ và chính xác
Nội quy lao động là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn và tuân thủ pháp luật. Với các mẫu nội quy lao động và hợp đồng lao động được biên soạn bởi đội ngũ luật sư tại Mẫu văn bản, doanh nghiệp có thể dễ dàng áp dụng đúng quy định của Bộ luật Lao động 2019. Truy cập ngay mauvanban.vn để tải các mẫu nội quy và hợp đồng lao động chuẩn pháp lý, giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo tính chuyên nghiệp!