Đối chiếu công nợ: Quy định pháp luật mới nhất

27/5/2025

Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh ngày càng phức tạp, việc quản lý công nợ trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của các doanh nghiệp nhằm đảm bảo dòng tiền ổn định và tuân thủ các quy định pháp luật.

Theo báo cáo của chúng tôi, đối chiếu công nợ không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát tình hình tài chính mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết tranh chấp và kê khai thuế.

Bài viết này, được biên soạn bởi đội ngũ luật sư của Mẫu Văn Bản, sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách đối chiếu công nợ, các quy định pháp luật mới nhất, mang đến thông tin đáng tin cậy và hữu ích cho doanh nghiệp.

Đối chiếu công nợ là gì?

1. Đối chiếu công nợ là gì? 

1.1. Khái niệm công nợ và đối chiếu công nợ

Công nợ là số tiền phát sinh trong các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ hoặc các nghĩa vụ tài chính khác giữa doanh nghiệp và đối tác (khách hàng, nhà cung cấp) mà chưa được thanh toán ngay trong kỳ kế toán. Theo báo cáo của chúng tôi, công nợ được chia thành hai loại chính:

  • Công nợ phải thu: Số tiền doanh nghiệp sẽ nhận từ khách hàng sau khi cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ.

  • Công nợ phải trả: Số tiền doanh nghiệp nợ nhà cung cấp hoặc đối tác sau khi nhận hàng hóa, dịch vụ.

Đối chiếu công nợ là quá trình so sánh và xác nhận số liệu công nợ giữa hai bên để đảm bảo tính chính xác và minh bạch. Theo Luật Kế toán 2015, Điều 6, việc ghi nhận công nợ phải tuân thủ nguyên tắc giá gốc hoặc giá trị hợp lý tại thời điểm cuối kỳ lập báo cáo tài chính. Đối chiếu công nợ thường được thực hiện định kỳ (tháng, quý, năm) hoặc theo nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp.

1.2. Tầm quan trọng của đối chiếu công nợ

Theo thống kê củ chúng tôi, hơn 60% doanh nghiệp gặp sai sót trong quản lý công nợ do thiếu quy trình đối chiếu định kỳ. Đối chiếu công nợ mang lại các lợi ích sau: 

  • Xác minh tính chính xác: Đảm bảo số liệu công nợ trên sổ sách khớp với thực tế, giảm thiểu rủi ro sai lệch.

  • Phòng ngừa tranh chấp: Biên bản đối chiếu công nợ là chứng cứ pháp lý quan trọng trong trường hợp phát sinh tranh chấp.

  • Hỗ trợ quyết toán thuế: Biên bản đối chiếu công nợ là tài liệu cần thiết khi kê khai thuế với cơ quan nhà nước, đặc biệt với các giao dịch trên 20 triệu đồng. 

  • Lập kế hoạch tài chính: Giúp doanh nghiệp sắp xếp kế hoạch thanh toán hoặc thu hồi nợ hiệu quả.

Mẹo từ luật sư: Để đảm bảo tính pháp lý, biên bản đối chiếu công nợ cần được ký bởi đại diện hợp pháp của cả hai bên hoặc người được ủy quyền kèm giấy ủy quyền hợp lệ. Doanh nghiệp nên lưu trữ biên bản cẩn thận để phục vụ quyết toán thuế và kiểm toán.

>>> Để tải mẫu biên bản đối chiếu công nợ chuẩn pháp lý, được soạn thảo bởi các chuyên gia, hãy truy cập ngay Mauvanban.vn và sở hữu tài liệu chuyên nghiệp ngay hôm nay!

2. Quy trình đối chiếu công nợ

2.1. Các nguyên tắc pháp lý khi đối chiếu công nợ

Theo các quy định mới nhất, đối chiếu công nợ phải tuân thủ các nguyên tắc sau:

  • Tính hợp pháp: Nội dung đối chiếu công nợ không được vi phạm quy định pháp luật hoặc đạo đức xã hội. 

  • Tự nguyện và công bằng: Quá trình đối chiếu dựa trên sự đồng thuận, minh bạch và tôn trọng lẫn nhau giữa các bên.

  • Lập thành văn bản: Biên bản đối chiếu công nợ hoặc tài liệu tương đương là bắt buộc để làm căn cứ kiểm tra tình trạng thanh toán.

  • Chữ ký và con dấu: Biên bản chỉ có giá trị pháp lý khi được ký tên, đóng dấu bởi đại diện hợp pháp của cả hai bên hoặc người được ủy quyền kèm giấy ủy quyền hợp lệ. 

2.2. Các bước thực hiện đối chiếu công nợ

Quy trình đối chiếu công nợ bao gồm các bước sau:

  1. Chuẩn bị tài liệu: Thu thập chứng từ liên quan như hóa đơn, hợp đồng, phiếu thu/chi, và sổ chi tiết công nợ phải thu/phải trả.

  2. Lập biên bản đối chiếu công nợ: Bao gồm thông tin hai bên (tên, địa chỉ, mã số thuế, người đại diện), danh sách công nợ chi tiết, tổng số tiền còn lại, và phần ghi nhận sai sót (nếu có). 

  3. Xác nhận số liệu: Hai bên đối chiếu số liệu, xác nhận tính chính xác và ký tên, đóng dấu lên biên bản.

  4. Lưu trữ và báo cáo: Lưu trữ biên bản cẩn thận để phục vụ quyết toán thuế và kiểm toán.

Mẹo từ luật sư: Doanh nghiệp nên sử dụng phần mềm kế toán như MISA hoặc Excel để tự động hóa quá trình đối chiếu, giảm thiểu sai sót. Theo báo cáo của chúng tôi, các doanh nghiệp sử dụng công cụ số hóa tiết kiệm đến 80% thời gian xử lý công nợ.

>>> Tối ưu hóa quy trình đối chiếu công nợ với mẫu biên bản chuẩn, dễ chỉnh sửa. Truy cập Mauvanban.vn để tải ngay mẫu biên bản đối chiếu công nợ uy tín!

3. Biên bản đối chiếu công nợ

3.1. Cách lập bảng đối chiếu công nợ tự động trên excel

Sử dụng Excel để lập biên bản đối chiếu công nợ giúp tiết kiệm thời gian và giảm sai sót. Các bước cơ bản bao gồm:

  1. Tạo sheet dữ liệu: Gồm thông tin khách hàng/nhà cung cấp, số hợp đồng, số tiền công nợ, và trạng thái thanh toán.

  2. Sử dụng hàm Excel:

    • Hàm INDEX + MATCH để lấy thông tin khách hàng theo mã số hoặc tên.

    • Hàm VLOOKUP để tra cứu số tiền công nợ dựa trên số hợp đồng.

    • Hàm IFERROR để xử lý lỗi khi không tìm thấy dữ liệu.

  3. Tính số còn nợ: Sử dụng công thức: =IF(A18="","",VLOOKUP(A18,KhachHang!$I$3:$M$32,5,0)) để tính số tiền còn nợ sau khi trừ các khoản đã thanh toán. 

  4. Đọc số tiền bằng chữ: Áp dụng hàm tùy chỉnh hoặc macro để chuyển số tiền thành chữ, đảm bảo tuân thủ quy định kế toán.

3.2. Nội dung cần có trong biên bản đối chiếu công nợ

Biên bản đối chiếu công nợ là một tài liệu quan trọng, ghi nhận kết quả đối chiếu, các khoản công nợ còn tồn tại và các thỏa thuận giữa hai bên. Biên bản này sẽ là cơ sở để thực hiện các giao dịch tiếp theo và giải quyết các tranh chấp có thể xảy ra.

Một biên bản đối chiếu công nợ chuẩn cần bao gồm:

  • Thông tin hai bên: Tên công ty, địa chỉ, mã số thuế, thông tin liên hệ, người đại diện pháp luật.

  • Danh sách công nợ chi tiết: Liệt kê số hóa đơn, ngày phát hành, số tiền phải thu/phải trả, trạng thái thanh toán.

  • Tổng số tiền còn lại: Ghi rõ số tiền bằng số và bằng chữ.

  • Kết luận và chữ ký: Xác nhận số liệu, thời hạn thanh toán (nếu có), và chữ ký, con dấu của cả hai bên.

Hiện tại, không có văn bản nào hướng dẫn cụ thể về Mẫu biên bản đối chiếu công nợ. Do đó, các doanh nghiệp có thể tham khảo mẫu dưới đây:

Biên bản đối chiếu công nợ

>>> Khám phá mẫu biên bản đối chiếu công nợ bằng Excel chuẩn pháp lý, dễ sử dụng tại Mauvanban.vn. Tải ngay để tối ưu hóa công việc kế toán của bạn!

4. Những lưu ý pháp lý khi lập biên bản đối chiếu công nợ

4.1. Đảm bảo tính pháp lý của biên bản

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6/2025, các quy định về thời điểm lập hóa đơn sẽ thay đổi, ảnh hưởng trực tiếp đến việc ghi nhận công nợ. Doanh nghiệp cần lưu ý: 

  • Biên bản phải có chữ ký và con dấu của đại diện hợp pháp hoặc người được ủy quyền.

  • Đính kèm chứng từ liên quan (hóa đơn, hợp đồng) để làm căn cứ xác minh.

  • Ghi rõ thời hạn thanh toán nếu công nợ chưa được giải quyết.

4.2. Tránh sai sót thường gặp

Theo báo cáo của chúng tôi, hơn 30% doanh nghiệp gặp sai sót trong quản lý công nợ do thiếu phản hồi từ đối tác hoặc không kiểm tra kỹ chứng từ. Các sai sót phổ biến bao gồm: 

  • Sai thông tin công ty: Mã số thuế, địa chỉ hoặc tên công ty không chính xác.

  • Chênh lệch số liệu: Số tiền trên biên bản không khớp với sổ sách.

  • Thiếu chữ ký/con dấu: Làm mất giá trị pháp lý của biên bản.

Mẹo từ luật sư: Thực hiện đối chiếu công nợ định kỳ (hàng tháng hoặc hàng quý) và sử dụng phần mềm quản lý tài chính như Bizzi hoặc 1C để tự động hóa quy trình, đảm bảo tính chính xác và tiết kiệm thời gian,.

>>> Đừng để sai sót pháp lý làm chậm trễ quy trình tài chính của bạn! Tải mẫu biên bản đối chiếu công nợ chuẩn pháp lý tại Mauvanban.vn để đảm bảo tuân thủ mọi quy định mới nhất.

5. Doanh nghiệp xây dựng quy chế quản lý công nợ

Căn cứ Điều 3 Thông tư 48/2019/TT-BTC quy định về nguyên tắc chung trong trích lập các khoản dự phòng như sau:

Nguyên tắc chung trong trích lập các khoản dự phòng

1. Các khoản dự phòng quy định tại Thông tư này được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp trong kỳ báo cáo năm để bù đắp tổn thất có thể xảy ra trong kỳ báo cáo năm sau; đảm bảo cho doanh nghiệp phản ánh giá trị hàng tồn kho, các khoản đầu tư không cao hơn giá trên thị trường và giá trị của các khoản nợ phải thu không cao hơn giá trị có thể thu hồi được tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm.

2. Thời điểm trích lập và hoàn nhập các khoản dự phòng là thời điểm lập báo cáo tài chính năm.

Doanh nghiệp xây dựng quy chế quản lý công nợ

3. Doanh nghiệp xem xét, quyết định việc xây dựng quy chế về quản lý vật tư, hàng hóa, quản lý danh mục đầu tư, quản lý công nợ để hạn chế các rủi ro trong kinh doanh, trong đó xác định rõ trách nhiệm của từng bộ phận, từng người trong việc theo dõi, quản lý vật tư, hàng hóa, các khoản đầu tư, thu hồi công nợ.

4. Doanh nghiệp không trích lập dự phòng rủi ro cho các khoản đầu tư ra nước ngoài.

Theo đó, doanh nghiệp xem xét, quyết định việc xây dựng quy chế quản lý công nợ để hạn chế các rủi ro trong kinh doanh, trong đó xác định rõ trách nhiệm của từng bộ phận, từng người trong việc theo dõi, quản lý vật tư, hàng hóa, các khoản đầu tư, thu hồi công nợ.

Theo quy định tại điểm g khoản 3 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC thì tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm nếu các khoản nợ phải thu được xác định khó đòi, doanh nghiệp phải trích lập dự phòng.

Khi trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi của một đối tượng nợ có phát sinh cả nợ phải thu và nợ phải trả, doanh nghiệp căn cứ biên bản đối chiếu công nợ giữa hai bên để trích lập dự phòng trên cơ sở số còn phải thu sau khi đã bù trừ khoản nợ phải trả của đối tượng này.

Mức trích lập dự phòng của từng khoản nợ quá hạn được tính theo tỷ lệ (%) của khoản nợ quá hạn phải trích lập theo thời hạn quy định nhân (x) với tổng nợ còn phải thu sau khi đã bù trừ khoản nợ phải trả.

>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu biên bản đối chiếu công nợ theo quy định pháp luật mới nhất, được soạn thảo bởi các chuyên gia pháp lý hàng đầu!

Kết Luận

Đối chiếu công nợ là một bước không thể thiếu trong quản lý tài chính doanh nghiệp, không chỉ đảm bảo tính minh bạch mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng trong kê khai thuế và giải quyết tranh chấp. Với các quy định pháp luật mới nhất năm 2024, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc về tính hợp pháp, tự nguyện và lập thành văn bản. Sử dụng mẫu biên bản đối chiếu công nợ bằng Excel là giải pháp tối ưu, giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu sai sót. Theo báo cáo của chúng tôi, việc áp dụng công cụ số hóa và tham khảo ý kiến pháp lý từ luật sư sẽ giúp doanh nghiệp quản lý công nợ hiệu quả hơn, tránh rủi ro pháp lý và tài chính.

Hãy hành động ngay hôm nay để đảm bảo quy trình đối chiếu công nợ của bạn đạt chuẩn pháp lý và hiệu quả tối ưu. Truy cập Mauvanban.vn để tải mẫu biên bản đối chiếu công nợ chuẩn SEO, được soạn thảo bởi các chuyên gia pháp lý hàng đầu!

Liên quan

  • Tôi cần trợ giúp nhanh
  • Tôi không thanh toán được
  • Tôi muốn góp ý và kiến nghị
  • Tôi không tìm được biểu mẫu
  • Tôi muốn thuê luật sư soạn thảo
  • Đã thanh toán và không tải được