Đầu tư tài chính: Khái niệm, lợi ích và các nguyên tắc cần biết

28/5/2025

Đầu tư tài chính là hoạt động sử dụng nguồn vốn nhằm tạo ra lợi nhuận thông qua các kênh như chứng khoán, bất động sản, quỹ đầu tư, hoặc tiền gửi ngân hàng. Theo báo cáo của Statista, tổng giá trị thị trường đầu tư tài chính toàn cầu đạt hơn 120.000 tỷ USD vào năm 2025, cho thấy sự mở rộng mạnh mẽ của lĩnh vực này. Vậy đầu tư tài chính mang lại những lợi ích gì? Làm thế nào để đầu tư hiệu quả và tránh rủi ro?

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm đầu tư tài chính, lợi ích đối với cá nhân và doanh nghiệp, cùng các nguyên tắc quan trọng cần tuân thủ để tối ưu hóa nguồn vốn. Hãy cùng Mẫu văn bản khám phá!

đầu tư tài chính.jpg

1. Đầu tư tài chính là gì?

Đầu tư tài chính là hoạt động sử dụng tiền hoặc tài sản để mua các công cụ tài chính (như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, ngoại hối, bất động sản, vàng, tiền kỹ thuật số…) với kỳ vọng tạo ra lợi nhuận trong tương lai.

Tùy vào mức độ rủi ro và thời gian đầu tư, có thể chia đầu tư tài chính thành:

Đầu tư ngắn hạn (dưới 1 năm)
Đầu tư trung và dài hạn (trên 1 năm)

Theo quy định tại Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn liên quan, mọi hoạt động đầu tư vào thị trường tài chính đều phải tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam về công bố thông tin, thuế, quản lý rủi ro và bảo vệ nhà đầu tư.

>>>Bắt đầu ngay với biểu mẫu thông minh – nhập liệu nhanh, dễ lưu trữ!

2. Các hình thức đầu tư tài chính phổ biến hiện nay

Tại Việt Nam, nhà đầu tư có thể lựa chọn nhiều hình thức đầu tư tài chính, bao gồm:

a. Đầu tư chứng khoán

Cổ phiếu: Sở hữu một phần doanh nghiệp, được chia cổ tức
Trái phiếu: Hình thức cho doanh nghiệp hoặc nhà nước vay vốn có kỳ hạn
Chứng chỉ quỹ: Hình thức ủy thác vốn cho các công ty quản lý quỹ

Năm 2024, thị trường chứng khoán Việt Nam có hơn 7 triệu tài khoản nhà đầu tư cá nhân, tăng gần 10 lần so với năm 2019.

b. Gửi tiết kiệm ngân hàng

Hình thức đầu tư an toàn, ít rủi ro, lãi suất dao động từ 4% – 7%/năm tùy kỳ hạn
Không yêu cầu kiến thức chuyên sâu

c. Đầu tư vàng và ngoại tệ

Vàng là công cụ “trú ẩn an toàn” trong thời kỳ lạm phát
Tỷ giá ngoại tệ biến động có thể tạo ra lợi nhuận cao nhưng cũng rủi ro lớn

d. Đầu tư bất động sản

Mua bán nhà đất, căn hộ, đất nền, bất động sản cho thuê
Yêu cầu vốn lớn, nhưng có tiềm năng sinh lời bền vững

e. Đầu tư tài chính số (Fintech)

Đầu tư vào tiền điện tử, sàn giao dịch phi tập trung, tài chính phi tập trung (DeFi)
Cơ hội lợi nhuận cao, nhưng rủi ro lớn và chưa được pháp luật Việt Nam công nhận đầy đủ

>>>Đừng chờ đợi – tải ngay biểu mẫu giúp bạn hoàn thành thủ tục dễ dàng hơn!

3. Lợi ích của đầu tư tài chính

đầu tư tài chính 1.jpg

a. Tăng thu nhập thụ động

Thay vì để tiền “chết” trong tài khoản, đầu tư giúp dòng tiền sinh lời theo thời gian.

Ví dụ: Với 100 triệu đồng đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất 9%/năm, bạn sẽ có thêm 9 triệu đồng mỗi năm mà không cần làm gì thêm.

b. Bảo vệ giá trị tài sản trước lạm phát

Lạm phát trung bình tại Việt Nam trong 5 năm qua dao động từ 2,8% – 4%/năm. Nếu không đầu tư, giá trị tiền mặt sẽ giảm dần theo thời gian.

c. Hướng đến tự do tài chính

Đầu tư hiệu quả giúp bạn xây dựng được các nguồn thu nhập đa dạng, không phụ thuộc vào lương hàng tháng, từ đó có thể nghỉ hưu sớm hoặc sống độc lập tài chính.

d. Tạo động lực học hỏi và phát triển bản thân

Tham gia đầu tư tài chính khiến bạn phải liên tục cập nhật kiến thức về kinh tế, chính sách, thị trường – đây cũng là một hình thức đầu tư cho trí tuệ.

>>>Nhanh tay nhận biểu mẫu chuyên biệt – tối ưu cho mọi nhu cầu hành chính!

4. Các nguyên tắc cần biết khi đầu tư tài chính

1. Hiểu rõ bản thân

Xác định mục tiêu đầu tư: Ngắn hạn, dài hạn hay trung hạn
Đánh giá mức độ chấp nhận rủi ro: Bạn sẵn sàng mất bao nhiêu?

2. Không đầu tư theo phong trào

Tránh “đầu tư theo đám đông” hoặc bị ảnh hưởng bởi tin đồn chưa kiểm chứng
Luôn dựa trên phân tích cơ bản hoặc kỹ thuật

3. Đa dạng hóa danh mục

Không “bỏ tất cả trứng vào một giỏ”
Kết hợp cổ phiếu – trái phiếu – vàng – bất động sản – tiền gửi để giảm rủi ro

4. Kiểm soát cảm xúc

Tránh hoảng loạn khi thị trường giảm, hoặc quá tham lam khi giá tăng
Tuân thủ kỷ luật đầu tư, đặt ra giới hạn lãi và cắt lỗ

5. Cập nhật kiến thức thường xuyên

Đọc sách, tham gia khóa học, theo dõi báo cáo kinh tế – tài chính định kỳ

>>>Sở hữu ngay biểu mẫu điện tử chuẩn – công cụ đắc lực cho hồ sơ của bạn!

5. Đầu tư ngắn hạn và đầu tư dài hạn

a. Đầu tư ngắn hạn là gì?

Đầu tư ngắn hạn là hình thức đầu tư vào các tài sản tài chính với mục tiêu thu lợi nhuận trong thời gian ngắn, thường dưới 12 tháng. Đây là chiến lược được nhiều nhà đầu tư linh hoạt áp dụng khi muốn tận dụng các biến động ngắn hạn của thị trường.

Ví dụ các hình thức đầu tư ngắn hạn:

Mua bán cổ phiếu trong ngày hoặc trong vài tuần (giao dịch lướt sóng)
Gửi tiết kiệm kỳ hạn 1 – 3 tháng
Đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp ngắn hạn
Giao dịch ngoại hối, vàng, tiền số

Ưu điểm:

Tính thanh khoản cao, dễ rút vốn
Có thể tận dụng cơ hội thị trường để thu lời nhanh
Phù hợp với người có vốn nhỏ, yêu thích giao dịch thường xuyên

Nhược điểm:

Rủi ro cao hơn do biến động thị trường lớn
Cần theo dõi thị trường liên tục và có kiến thức phân tích kỹ thuật
Dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc (tham lam – sợ hãi)

b. Đầu tư dài hạn là gì?

Đầu tư dài hạn là hình thức đầu tư vào các tài sản có khả năng sinh lời trong trung hoặc dài hạn, thường từ 3 năm trở lên. Đây là chiến lược phổ biến với những người có mục tiêu tài chính dài hạn như mua nhà, tích lũy cho con cái học đại học, hay chuẩn bị hưu trí.

Ví dụ các hình thức đầu tư dài hạn:

Mua và nắm giữ cổ phiếu của các công ty lớn, có tiềm năng tăng trưởng
Đầu tư vào bất động sản để cho thuê hoặc chờ tăng giá
Mua chứng chỉ quỹ mở hoặc quỹ hưu trí
Đầu tư vào trái phiếu chính phủ dài hạn