Thủ Tục Thay Đổi Họ Tên Cho Con: Điều Kiện, Hồ Sơ Và Quy Trình Chi Tiết
Khi cha mẹ muốn thay đổi họ tên cho con để phù hợp với hoàn cảnh gia đình hoặc mong muốn cá nhân, thủ tục thay tên đổi họ cho con trở thành vấn đề được nhiều người quan tâm. Việc thực hiện thủ tục này đòi hỏi phải tuân thủ đúng quy định pháp luật về hộ tịch nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho trẻ và gia đình. Bài viết dưới đây Mauvanban.vn cung cấp thông tin chi tiết về thủ tục thay đổi họ tên cho con, bao gồm cả con đẻ và con nuôi, giúp bạn hiểu rõ các bước, điều kiện và hồ sơ cần thiết để thực hiện đúng quy trình pháp lý.
>>>Truy cập Mẫu văn bản để tải ngay mẫu đơn xin thay đổi họ tên cho con mới nhất, dùng được cho mọi trường hợp, ngay bây giờ!
I. Giới thiệu chung về thủ tục thay đổi họ cho con
Thủ tục thay tên, đổi họ cho con là việc pháp lý nhằm thay đổi thông tin nhân thân trên giấy khai sinh của trẻ, bao gồm họ và tên, theo yêu cầu của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp. Việc thay đổi này giúp bảo đảm quyền nhân thân, phù hợp với nguyện vọng và hoàn cảnh gia đình, đồng thời được pháp luật Việt Nam bảo vệ và quy định rõ ràng.
1. Cơ sở pháp lý của thủ tục thay tên đổi họ cho con
- Luật Hộ tịch 2014, đặc biệt Điều 26 quy định về quyền thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi.
- Bộ luật Dân sự 2015, Điều 27 quy định quyền nhân thân về họ, tên.
- Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết về thủ tục thay đổi hộ tịch.
- Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định mẫu tờ khai đăng ký thay đổi hộ tịch.
Các quy định mới năm 2025 về đăng ký khai sinh và thay đổi hộ tịch cũng được cập nhật nhằm minh bạch và thuận tiện hơn cho người dân.
2. Các trường hợp được phép thay đổi họ cho con
Đổi họ cho con đẻ từ họ cha sang họ mẹ hoặc ngược lại khi có sự đồng ý của các bên liên quan.
Đổi họ cho con nuôi theo yêu cầu của cha mẹ nuôi.
Trường hợp con nuôi thôi làm con nuôi và muốn lấy lại họ cha mẹ đẻ.
Khi có yêu cầu xác định lại cha mẹ hoặc thay đổi họ do thay đổi quan hệ pháp lý.
Đổi họ khi cha hoặc mẹ thay đổi họ, con cũng có thể đổi theo.
Các trường hợp đặc biệt khác theo quy định pháp luật về hộ tịch.
3. Điều kiện đổi họ cho con
Người con dưới 18 tuổi muốn đổi họ phải có sự đồng ý của cả cha và mẹ; nếu cha hoặc mẹ không đồng ý thì không được thực hiện.
Trẻ từ đủ 9 tuổi trở lên phải đồng ý bằng văn bản trong tờ khai đăng ký thay đổi hộ tịch.
Thẩm quyền giải quyết thuộc UBND cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh hoặc nơi cư trú của trẻ nếu dưới 14 tuổi; UBND cấp huyện nếu trẻ từ 14 tuổi trở lên.
4. Hồ sơ và thủ tục đổi họ cho con
Hồ sơ cần chuẩn bị:
Tờ khai đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung thông tin hộ tịch theo mẫu của Bộ Tư pháp (Thông tư 04/2020/TT-BTP).
Giấy khai sinh bản chính của con.
Giấy tờ chứng minh sự đồng ý của cha, mẹ và con (nếu đủ 9 tuổi trở lên).
CMND/CCCD hoặc mã định danh của người yêu cầu.
Các giấy tờ khác theo yêu cầu của UBND cấp xã hoặc huyện nơi nộp hồ sơ.
Thủ tục thực hiện:
Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh hoặc nơi cư trú của trẻ.
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, thẩm định hồ sơ và ra quyết định thay đổi họ cho con trong vòng 3 ngày làm việc.
Trường hợp hồ sơ phức tạp có thể kéo dài nhưng không quá 3 ngày làm việc.
5. Hướng dẫn chi tiết cách đổi họ cho con
Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định.
- Tờ khai đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch (theo mẫu quy định).
- Giấy khai sinh bản chính của người cần thay đổi họ.
- Giấy tờ chứng minh lý do chính đáng cho việc đổi họ, ví dụ: giấy đăng ký kết hôn, quyết định ly hôn, quyết định công nhận cha mẹ con, văn bản thỏa thuận của cha mẹ (nếu đổi họ theo thỏa thuận), bản án hoặc quyết định của tòa án liên quan (nếu có).
- Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu thay đổi họ (chứng minh nhân dân/căn cước công dân, hộ chiếu...).
- Sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú (nếu cơ quan yêu cầu).
Lưu ý: Trường hợp người yêu cầu là cha hoặc mẹ thì cần có giấy tờ chứng minh quan hệ cha mẹ con với người được thay đổi họ.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã hoặc cấp huyện tùy theo độ tuổi của con.
- UBND cấp xã nơi đăng ký khai sinh trước đó (nếu con dưới 14 tuổi).
- UBND cấp huyện nơi đang cư trú hoặc nơi đăng ký khai sinh (nếu con từ đủ 14 tuổi trở lên và việc thay đổi được thực hiện theo yêu cầu cá nhân).
Người nộp hồ sơ cần mang theo bản gốc và bản sao để đối chiếu. Trong một số trường hợp, có thể nộp trực tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia nếu địa phương đã triển khai.
Bước 3: Cơ quan đăng ký hộ tịch thẩm định hồ sơ, nếu hợp lệ sẽ tiến hành thay đổi.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan hộ tịch sẽ xem xét, thẩm định các giấy tờ đã nộp để xác định:
Việc thay đổi họ có lý do chính đáng không.
Người yêu cầu có đầy đủ năng lực hành vi dân sự để thực hiện yêu cầu không.
Có vi phạm pháp luật hay không (ví dụ: tránh trốn tránh nghĩa vụ pháp lý, gian lận...).
Nếu hồ sơ hợp lệ và lý do phù hợp, cơ quan hộ tịch sẽ cấp quyết định cho phép thay đổi họ, đồng thời ghi nhận nội dung thay đổi vào Sổ hộ tịch.
Bước 4: Nhận giấy khai sinh mới với họ tên đã được thay đổi hợp pháp.
Sau khi hoàn tất thủ tục, người yêu cầu sẽ được cấp trích lục khai sinh mới ghi họ đã được thay đổi hợp pháp. Thời gian giải quyết thường là 3 đến 7 ngày làm việc, tùy vào từng địa phương và mức độ phức tạp của hồ sơ.
Trích lục mới có giá trị pháp lý như giấy khai sinh ban đầu, và sẽ được sử dụng trong các thủ tục liên quan như nhập học, làm giấy tờ tùy thân, hồ sơ y tế...
>>>Truy cập Mẫu văn bản để tải ngay mẫu đơn xin thay đổi họ tên cho con mới nhất, dùng được cho mọi trường hợp, ngay bây giờ!
6. Lưu ý quan trọng khi đổi họ cho con
Việc đổi họ cho con không làm thay đổi quyền và nghĩa vụ dân sự đã phát sinh trước đó.
Phải có sự đồng thuận của cha mẹ và con (nếu đủ tuổi) để tránh tranh chấp pháp lý.
Chi phí đổi họ cho con thường rất thấp, ví dụ tại Hà Nội là 5.000 đồng/lần nếu dưới 14 tuổi và thuộc thẩm quyền UBND xã; 25.000 đồng/lần nếu từ 14 tuổi trở lên và thuộc thẩm quyền UBND huyện. Mức phí có thể khác nhau tùy địa phương.
Năm 2024, tỷ lệ trẻ em được đăng ký khai sinh đạt 96,6%, cho thấy mức độ quan tâm và thực thi quyền nhân thân trong đó có quyền đổi họ rất cao.
Từ năm 2025, khi đăng ký khai sinh, cơ quan đăng ký sẽ tra cứu tình trạng hôn nhân của cha mẹ nhằm đảm bảo thông tin chính xác và minh bạch
II. Dịch vụ tư vấn thủ tục đổi họ cho con của Luật Thiên Mã
Việc thay đổi họ tên cho con không chỉ đơn thuần là thủ tục hành chính mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ cũng như gia đình. Tuy nhiên, thủ tục này đòi hỏi phải tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật, từ điều kiện, hồ sơ đến quy trình thực hiện, khiến nhiều cha mẹ gặp khó khăn và bối rối. Hiểu được điều đó, Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ tư vấn thủ tục đổi họ cho con chuyên nghiệp, nhanh chóng và uy tín, giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đại diện thực hiện thủ tục tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, Luật Thiên Mã sẽ hỗ trợ bạn:
Tư vấn chi tiết các trường hợp được phép thay đổi họ tên cho con theo Bộ luật Dân sự và Luật Hộ tịch mới nhất.
Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ cần thiết, bao gồm tờ khai, giấy khai sinh, văn bản đồng ý của cha mẹ và con (nếu đủ tuổi).
Đại diện làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để giải quyết thủ tục nhanh chóng, chính xác.
Tư vấn giải quyết các trường hợp phức tạp như thay đổi họ tên sau ly hôn, thay đổi họ tên cho con nuôi, hoặc khi có tranh chấp.
Luật Thiên Mã cam kết đồng hành cùng bạn trong mọi bước của quá trình thay đổi họ tên cho con, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và đảm bảo thủ tục được thực hiện thuận lợi, đúng pháp luật.
>>>Truy cập Mẫu văn bản để tải ngay mẫu đơn xin thay đổi họ tên cho con mới nhất, dùng được cho mọi trường hợp, ngay bây giờ!
III. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Q1: Khi nào được phép thay đổi họ tên cho con?
A1: Cha mẹ có thể yêu cầu thay đổi họ tên cho con trong các trường hợp như thay đổi họ từ họ cha sang họ mẹ hoặc ngược lại, thay đổi họ tên cho con nuôi, hoặc khi cha mẹ thay đổi họ. Việc thay đổi phải tuân thủ các quy định tại Luật Hộ tịch và Bộ luật Dân sự.
Q2: Điều kiện để thay đổi họ tên cho con là gì?
A2: Việc thay đổi họ tên cho trẻ dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cả cha và mẹ, đồng thời trẻ từ đủ 9 tuổi trở lên phải đồng ý bằng văn bản.
Q3: Hồ sơ cần chuẩn bị gồm những gì?
A3: Hồ sơ bao gồm tờ khai đăng ký thay đổi họ tên, bản chính giấy khai sinh, văn bản đồng ý của cha mẹ và con (nếu đủ tuổi), giấy tờ chứng minh quan hệ nuôi con nuôi (nếu có), giấy tờ tùy thân của người làm thủ tục.
Q4: Thời gian giải quyết thủ tục đổi họ tên cho con là bao lâu?
A4: Theo quy định, thời gian giải quyết là 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, có thể kéo dài thêm nếu cần xác minh.
Q5: Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết?
A5: UBND cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh hoặc nơi cư trú của con đối với trẻ dưới 14 tuổi; UBND cấp huyện đối với trẻ từ đủ 14 tuổi trở lên.
Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ thực hiện thủ tục thay đổi họ tên cho con nhanh chóng, chính xác, bạn đọc có thể liên hệ dịch vụ tư vấn của Luật Thiên Mã – đơn vị uy tín trong lĩnh vực pháp lý hộ tịch và dân sự.
>>>Truy cập Mẫu văn bản để tải ngay mẫu đơn xin thay đổi họ tên cho con mới nhất, dùng được cho mọi trường hợp, ngay bây giờ!