Ngoại tình có vi phạm pháp luật không? Chế tài theo quy định mới nhất

Trong xã hội hiện đại, ngoại tình không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền tảng gia đình và trật tự xã hội. Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới năm 2024, gần 40% vụ ly hôn ở Việt Nam có yếu tố ngoại tình. Tình trạng này ngày càng trẻ hóa và phức tạp hơn dưới tác động của mạng xã hội và đời sống số.

Bài viết dưới đây do Mauvanban.vn tổng hợp và phân tích chuyên sâu nhằm:

• Giải đáp rõ thế nào là ngoại tình, ngoại tình tư tưởng là gì, và mối quan hệ ngoài luồng là gì

• Cập nhật quy định ngoại tình có vi phạm pháp luật không, có bị phạt hành chính hoặc đi tù không

• Cung cấp thông tin về bằng chứng ngoại tình hợp pháp, cách thu thập và sử dụng

• Hướng dẫn tải mẫu đơn tố cáo, mẫu đơn ly hôn vì ngoại tình, hoàn toàn miễn phí.

>>> Đừng bỏ qua phần cuối bài để nhận ngay mẫu đơn liên quan tại Mauvanban.vn.

THẾ NÀO LÀ NGOẠI TÌNH? NGOẠI TÌNH CÓ VI PHẠM PHÁP LUẬT KHÔNG?

Theo quy định tại Luật hôn nhân và gia đình 2014 và các văn bản pháp luật hướng dẫn có liên quan đều chưa có quy định cụ thể định nghĩa cho ngoại tình

Tuy nhiên đây là thuật ngữ được sử dụng rất thông dụng trong đời sống hằng ngày. Do đó, có thể dựa trên sách sử dụng thực tế để hiểu về ngoại tình như sau:

Ngoại tình là hành vi của một người đã kết hôn có tình cảm hoặc quan hệ tình dục với người khác không phải là vợ/chồng của họ. Ngoại tình có thể được coi là một hành vi vi phạm đạo đức và pháp luật. Ngoại tình có thể xảy ra với bất kỳ ai, bất kể tuổi tác, giới tính, chủng tộc hay tôn giáo. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến ngoại tình.

Tội ngoại tình còn có thể hiểu là hành vi ngoại tình vì đây là hành vi vi phạm điều cấm của luật nên gọi là "tội"

Mà theo khoản 2 Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình như sau:

Bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình 

1. Quan hệ hôn nhân và gia đình được xác lập, thực hiện theo quy định của Luật này được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.

2. Cấm các hành vi sau đây:

a) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;

b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;

c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;

d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;

...

Đồng thời theo khoản 1 Điều 2 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình như sau:

Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình

1. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.

...

Qua đó có thể thấy ngoại tình là hành vi vi phạm vào điều cấm về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình và vi phạm vào nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình theo pháp luật Việt Nam.

TỘI NGOẠI TÌNH CÓ BỊ ĐI TÙ KHÔNG?

Theo Điều 182 Bộ luật dân sự 2015 quy định về tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng như sau:

Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.

Qua đó, tội ngoại tình sẽ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thuộc 01 trong các trường hợp sau:

- Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

- Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

- Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.

Tùy theo từng hậu quả của hành vi mà người có hành vi ngoại tình sẽ phải chịu hình phạt khác nhau. Mức hình phạt cụ thể sẽ do Tòa án quyết định

NGOẠI TÌNH SẼ BỊ XỬ PHẠT HÀNH CHÍNH NHƯ THẾ NÀO?

Tại khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/ NĐ-CP có quy định về hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng như sau:

Hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng

1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

....

b) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;

c) Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;

...

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các điểm d và đ khoản 2 Điều này.

Như vậy, hành vi ngoại tình với người đã có gia đình sẽ bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

BẰNG CHỨNG NGOẠI TÌNH LÀ GÌ? TIN NHẮN FACEBOOK CÓ ĐƯỢC COI LÀ BẰNG CHỨNG NGOẠI TÌNH?

Hiện nay, pháp luật không có một quy định cụ thể nào định nghĩa về bằng chứng ngoại tình, tất cả mối quan hệ phát sinh tình cảm với một người đã có gia đình cụ thể là người đó đang trong quan hệ hôn nhân hợp pháp, có giấy đăng ký kết hôn thì được cho là ngoại tình. Pháp luật chỉ công nhận hôn nhân theo nguyên tắc một vợ một chồng.

Khi phát hiện một người ngoại tình, sẽ thu thập được các bằng chứng để chứng minh việc ngoại tình là có thật.

Bằng chứng ngoại tình là các chứng cứ chứng minh việc một người đang có quan hệ tình cảm, sống chung với người khác như vợ chồng. Bằng chứng thể hiện qua tin nhắn, bản ghi âm, hình ảnh,... do chính người vợ/chồng của người đó thu thập hoặc có thể do người khác thu thập.

Tin nhắn facebook có được coi là bằng chứng ngoại tình không?

Điều 93 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định chứng cứ trong vụ việc dân sự là:

Điều 93. Chứng cứ

Chứng cứ trong vụ việc dân sự là những gì có thật được đương sự và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác giao nộp, xuất trình cho Tòa án trong quá trình tố tụng hoặc do Tòa án thu thập được theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và được Tòa án sử dụng làm căn cứ để xác định các tình tiết khách quan của vụ án cũng như xác định yêu cầu hay sự phản đối của đương sự là có căn cứ và hợp pháp.

Theo đó, tại Điều 94  Bộ luật tố tụng dân sự 2015, chứng cứ được thu thập từ các nguồn sau đây:

- Tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được, dữ liệu điện tử.

- Vật chứng.

- Lời khai của đương sự.

- Lời khai của người làm chứng.

- Kết luận giám định.

- Biên bản ghi kết quả thẩm định tại chỗ.

- Kết quả định giá tài sản, thẩm định giá tài sản.

- Văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có chức năng lập.

- Văn bản công chứng, chứng thực.

- Các nguồn khác mà pháp luật có quy định.

Bên cạnh đó, tại Điều 95  Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định về xác định chứng cứ như sau:

Điều 95. Xác định chứng cứ

1. Tài liệu đọc được nội dung được coi là chứng cứ nếu là bản chính hoặc bản sao có công chứng, chứng thực hợp pháp hoặc do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cung cấp, xác nhận.

2. Tài liệu nghe được, nhìn được được coi là chứng cứ nếu được xuất trình kèm theo văn bản trình bày của người có tài liệu đó về xuất xứ của tài liệu nếu họ tự thu âm, thu hình hoặc văn bản có xác nhận của người đã cung cấp cho người xuất trình về xuất xứ của tài liệu đó hoặc văn bản về sự việc liên quan tới việc thu âm, thu hình đó.

3. Thông điệp dữ liệu điện tử được thể hiện dưới hình thức trao đổi dữ liệu điện tử, chứng từ điện tử, thư điện tử, điện tín, điện báo, fax và các hình thức tương tự khác theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

4. Vật chứng là chứng cứ phải là hiện vật gốc liên quan đến vụ việc.

...

Do đó, một tài liệu nghe được, đọc được, nhìn được trở thành chứng cứ ngoại tình đúng luật khi:

- Tin nhắn thể hiện được nội dung cuộc trò chuyện của vợ/ chồng và người thứ 3. Nội dung phản ánh chính xác, chân thật mối quan hệ tình cảm ngoại tình với nhau.

- Số điện thoại, tài khoản facebook phải được xác minh là chính chủ.

Như vậy, tin nhắn facebook là một dạng thông điệp dữ liệu điện tử nên được coi là bằng chứng trong vụ án ly hôn. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là tin nhắn facebook rất dễ làm giả nên độ chính xác không cao, vì vậy cần có sự xác minh kỹ.

Lưu ý: Đây chỉ là một yếu tố, trong quá trình cần cung cấp thêm các bằng chứng khác để chứng minh yêu cầu ly hôn của mình là có căn cứ để Tòa án chấp nhận.

CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Ngoại tình tư tưởng là gì? Có bị xử phạt không?

Trả lời:

Ngoại tình tư tưởng là khi người đã có gia đình nảy sinh tình cảm, sự gắn bó thân mật về tinh thần với người khác giới ngoài hôn nhân, dù chưa có quan hệ tình dục.

Tuy nhiên, hiện nay pháp luật Việt Nam chưa quy định chế tài xử phạt đối với hành vi này, nhưng nó là nguyên nhân dẫn đến tan vỡ hôn nhân phổ biến và có thể là căn cứ ly hôn theo yêu cầu của một bên.

2. Thế nào là bằng chứng ngoại tình hợp pháp?

Trả lời:

Bằng chứng ngoại tình hợp pháp là những tài liệu, chứng cứ chứng minh người có hành vi ngoại tình như:

• Hình ảnh, video ghi lại hành vi thân mật, sống chung

• Tin nhắn, email, đoạn chat có nội dung tình cảm, tình dục

• Biên bản làm việc của công an, ủy ban xác nhận sống chung như vợ chồng

• Lời khai nhân chứng, hàng xóm

Các chứng cứ phải được thu thập đúng quy định pháp luật, không được xâm phạm đời tư trái phép.

3. Mối quan hệ ngoài luồng là gì? Có được xem là hành vi ngoại tình không?

Trả lời:

Mối quan hệ ngoài luồng là cách gọi dân gian của hành vi ngoại tình, tức là một người đang có gia đình nhưng vẫn duy trì mối quan hệ tình cảm hoặc tình dục với người khác ngoài vợ/chồng hợp pháp.

Đây được coi là hành vi vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng và có thể bị xử lý theo luật.

4. Người bị ngoại tình có quyền làm gì?

Trả lời:

Người bị phản bội có quyền:

• Thu thập bằng chứng và nộp đơn ly hôn đơn phương

• Tố cáo người có hành vi sống chung như vợ chồng trái pháp luật

• Khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại danh dự, uy tín nếu có yếu tố xúc phạm

>>> Bạn có thể tải các mẫu đơn ly hôn, tố cáo ngoại tình, yêu cầu hòa giải tại Mauvanban.vn.

5. Có thể ly hôn đơn phương chỉ vì chồng/vợ ngoại tình tư tưởng không?

Trả lời:

Có. Nếu người còn lại không thể tiếp tục chung sống do không còn tin tưởng, có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương. Tuy nhiên, việc chứng minh mức độ “tư tưởng” là khá khó, nên cần thu thập các tin nhắn, cuộc gọi hoặc nhật ký trò chuyện để làm căn cứ.

6. Ngoại tình có ảnh hưởng đến quyền nuôi con và chia tài sản không?

Trả lời:

Có. Ngoại tình có thể được Tòa án xem xét là yếu tố bất lợi khi phân xử quyền nuôi con.

Về tài sản, nếu người ngoại tình chi tiêu tiền của vợ/chồng vào mối quan hệ ngoài luồng, có thể bị yêu cầu bồi hoàn phần thiệt hại.

Như vậy, ngoại tình – dù là thể xác hay tư tưởng – đều là hành vi vi phạm nghiêm trọng đạo đức và pháp luật hôn nhân tại Việt Nam. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, các hình thức mối quan hệ ngoài luồng, ngoại tình tư tưởng, sống chung như vợ chồng không đăng ký kết hôn đang ngày càng tinh vi và phổ biến, khiến nhiều gia đình đứng trước nguy cơ tan vỡ.

Từ góc độ pháp lý, người ngoại tình có thể bị xử phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự, hoặc bị ảnh hưởng bất lợi trong việc phân chia tài sản, quyền nuôi con nếu ly hôn. Đồng thời, người bị phản bội cũng có quyền khởi kiện, yêu cầu bồi thường, hoặc nộp đơn ly hôn để bảo vệ quyền lợi cá nhân và con cái.

Trong mọi tình huống, việc am hiểu luật pháp và hành xử đúng quy định là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân trước những rạn nứt hôn nhân do ngoại tình gây ra.

>>> Nếu bạn đang cần hỗ trợ pháp lý, mẫu đơn tố cáo, mẫu đơn ly hôn hoặc hướng dẫn chi tiết cách xử lý hành vi ngoại tình, hãy truy cập ngay https://mauvanban.vn – Hệ thống mẫu văn bản pháp luật đầy đủ – chính xác – miễn phí, cập nhật mới nhất theo luật Việt Nam!