Hướng dẫn đầy đủ về thủ tục nhận con nuôi

28/5/2025

Trong xã hội hiện đại, nhận con nuôi không chỉ là một nghĩa cử nhân văn sâu sắc mà còn là giải pháp pháp lý nhằm bảo vệ quyền trẻ em, đồng thời hiện thực hóa mong muốn làm cha mẹ của nhiều người. Tuy nhiên, việc nhận nuôi con nuôi, đặc biệt trong trường hợp trẻ bị bỏ rơi hay có yếu tố nước ngoài, vẫn đang vướng nhiều khó khăn về pháp lý và thủ tục hành chính tại Việt Nam.

Nhằm hỗ trợ người dân, cơ quan tổ chức trong quá trình này, bài viết do Mauvanban.vn cung cấp sẽ giúp bạn:

  • Hiểu rõ điều kiện nhận con nuôi, quy định pháp luật hiện hành

  • Làm rõ trình tự thủ tục nhận con nuôi, hồ sơ nhận con nuôi, chi phí nhận con nuôi

  • Cập nhật thông tin về chương trình nhận con nuôi tại Mỹ, các quyền của con nuôi, bao gồm thừa kế tài sản

>>> Bạn có thể tải ngay các mẫu đơn, mẫu tờ khai, mẫu cam kết... liên quan đến nhận con nuôi tại: Mauvanban.vn – Thư viện mẫu văn bản pháp lý đầy đủ & chính xác

NHẬN CON NUÔI LÀ GÌ?

NHẬN CON NUÔI LÀ GÌ.jpg

Căn cứ khoản 3 Điều 3 Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định về con nuôi như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, những từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

3.Con nuôi là người được nhận làm con nuôi sau khi việc nuôi con nuôi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký.”

Căn cứ Điều 8 Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định về người được nhận làm con nuôi như sau:

"Điều 8. Người được nhận làm con nuôi

1. Trẻ em dưới 16 tuổi

2. Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Được cha dượng, mẹ kế nhận làm con nuôi;

b) Được cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận làm con nuôi.

3. Một người chỉ được làm con nuôi của một người độc thân hoặc của cả hai người là vợ chồng.

4. Nhà nước khuyến khích việc nhận trẻ em mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khác làm con nuôi."

Theo Luật hôn nhân và gia đình, quan hệ giữa con nuôi với cha, mẹ nuôi được xác lập bởi sự kiện nuôi con nuôi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận. Con nuôi và cha, mẹ nuôi có các nghĩa vụ và quyền giữa cha mẹ và con theo quy định của pháp luật như quyền và nghĩa vụ phát sinh từ quan hệ thừa kế giữa con nuôi và cha mẹ nuôi với nhau theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015. Một người chỉ có thể làm con nuôi của một người (cá nhân) hoặc của cả hai người là vợ chồng. Những đứa trẻ sẽ không được coi là con nuôi khi được chăm sóc, nuôi dưỡng bởi người giám hộ, cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội theo quy định của Bộ luật dân sự.

THỦ TỤC NHẬN CON NUÔI

THỦ TỤC NHẬN CON NUÔI.jpg

1. Điều kiện nhận con nuôi

Điều kiện để một người có thể nhận nuôi con nuôi là tổng hợp các yếu tố cần thiết mà một người cần phải có theo quy định của pháp luật để có thể được nhận nuôi con nuôi,

Quy định về điều kiện nhận con nuôi:

Luật hôn nhân và gia đình quy định người nhận nuôi con nuôi phải có đủ các điều kiện sau:

1) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

2) Hơn con nuôi từ hai mươi tuổi trở lên;

3) Có tư cách đạo đức tốt;

4) Có điều kiện thực tế bảo đảm việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

5) Không phải là người đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên hoặc bị kết án mà chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm

phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm pháp; mua NHA đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; các tội xâm phạm tình dục đấi với trẻ em; có hành vi xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

2. Hồ sơ nhận con nuôi gồm

Để xin nhận con nuôi, người nhận nuôi phải có đầy đủ các giấy tờ, hồ sơ bao gồm:

1.    Đơn xin nhận con nuôi;

2.    Giấy tờ pháp lý cá nhân: CMND/CCCD/hộ chiếu;

3.    Phiếu lý lịch tư pháp;

4.    Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân;

5.    Giấy khám sức khỏe được cấp bởi cơ sở y tế cấp huyện hoặc cấp cao hơn;

6.    Văn bản xác nhận của UBND cấp xã, nơi thường trú về việc đáp ứng điều kiện kinh tế, chỗ ở để nuôi con nuôi.

3. Trình tự thủ tục nhận con nuôi

Bước 1: Nộp hồ sơ đăng ký nhận con nuôi

- Người nhận con nuôi phải nộp hồ sơ của mình và hồ sơ của người được giới thiệu làm con nuôi tại UBND cấp xã nơi người được giới thiệu làm con nuôi thường trú hoặc nơi người nhận con nuôi thường trú.

*Thời hạn giải quyết việc nhận con nuôi là 30 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Bước 2: Kiểm tra hồ sơ, lấy ý kiến của những người liên quan

- UBND cấp xã nơi nhận hồ sơ có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ;

- Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, tiến hành xong việc lập ý kiến của những người liên quan tại mục 4 bài viết này.

- Việc lấy ý kiến phải lập thành văn bản và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người được lấy ý kiến.

Bước 3: Cấp giấy chứng nhận nhận nuôi con nuôi

- UBND xét thấy người nhận con nuôi và người được giới thiệu làm con nuôi có đủ điều kiện theo quy định UBND cấp xã tổ chức đăng ký nuôi con nuôi.

- UBND trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng, tổ chức giao nhận con nuôi;

Ghi vào sổ hộ tịch trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày có ý kiến đồng ý của những người tại mục 4 bài viết này.

- Trường hợp UBND cấp xã từ chối đăng ký, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày có ý kiến của những người quy định tại mục 4, UBND cấp xã phải trả lời bằng văn bản cho người nhận con nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng và nêu rõ lý do.

- Giấy chứng nhận nuôi con nuôi được gửi UBND cấp xã nơi thường trú của người nhận con nuôi hoặc của người được nhận làm con nuôi.

Ngoài ra, Điều 23 Luật nuôi con nuôi 2010 cũng quy định, 06 tháng/lần trong thời hạn 03 năm, kể từ ngày giao nhận con nuôi, cha mẹ nuôi có trách nhiệm thông báo cho UBND cấp xã nơi họ thường trú về tình trạng sức khỏe, thể chất, tinh thần, sự hòa nhập của con nuôi với cha mẹ nuôi, gia đình, cộng đồng.

UBND cấp xã nơi cha mẹ nuôi thường trú có trách nhiệm kiểm tra, theo dõi tình hình thực hiện việc nuôi con nuôi.

4. Mức thu lệ phí đăng ký nuôi con nuôi mới nhất

Cụ thể tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 114/2016/NĐ-CP quy định về mức thu lệ phí đăng ký nuôi con nuôi như sau:

(i) Mức thu lệ phí đăng ký nuôi con nuôi trong nước: 400.000 đồng/trường hợp.

(ii) Mức thu lệ phí đăng ký nuôi con nuôi đối với trường hợp người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước ngoài nhận con nuôi là công dân Việt Nam: 9.000.000 đồng/trường hợp.

(iii) Mức thu lệ phí thu đối với trường hợp người nước ngoài thường trú ở Việt Nam nhận con nuôi là công dân Việt Nam: 4.500.000 đồng/trường hợp.

(iv) Mức thu lệ phí thu đối với trường hợp người nước ngoài cư trú ở khu vực biên giới của nước láng giềng nhận trẻ em Việt Nam thường trú ở khu vực biên giới của Việt Nam làm con nuôi: 4.500.000 đồng/trường hợp.

(v) Mức thu lệ phí đăng ký nuôi con nuôi tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài: 150 đô la Mỹ/trường hợp. Mức lệ phí này được quy đổi ra đồng tiền của nước sở tại theo tỷ giá bán ra của đồng đô la Mỹ do ngân hàng nơi cơ quan đại diện Việt Nam ở nước đó mở tài Khoản công bố.

DỊCH VỤ LUẬT SƯ TƯ VẤN VẤN ĐỀ NHẬN CON NUÔI CỦA LUẬT THIÊN MÃ

HỒ SƠ NHẬN CON NUÔI.jpg

Luật Thiên Mã cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ thực hiện nhận con nuôi chuyên nghiệp:

  • Tư vấn điều kiện nhận con nuôi, kiểm tra tính hợp pháp

  • Soạn thảo hồ sơ nhận con nuôi, cam kết bảo lãnh, tờ khai

  • Đại diện nộp hồ sơ và làm việc với cơ quan có thẩm quyền

  • Hướng dẫn thủ tục nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài, nhận con nuôi tại Mỹ

  • Tư vấn tranh chấp thừa kế liên quan con nuôi

Việc nhận con nuôi là một hành vi pháp lý mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhưng cũng cần thực hiện đúng quy trình, đúng quy định theo luật nuôi con nuôi hiện hành. Dù bạn đang có ý định nhận nuôi con nuôi trong nước, trẻ bị bỏ rơi, hay theo chương trình nhận con nuôi tại Mỹ, việc nắm rõ trình tự thủ tục nhận con nuôi, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nhận con nuôi là điều kiện tiên quyết.

>>> Để tiết kiệm thời gian và đảm bảo đúng pháp luật, hãy tải các mẫu đơn nhận con nuôi, tờ khai, mẫu cam kết chuẩn mới nhất tại Mauvanban.vn

Liên quan

  • Tôi cần trợ giúp nhanh
  • Tôi không thanh toán được
  • Tôi muốn góp ý và kiến nghị
  • Tôi không tìm được biểu mẫu
  • Tôi muốn thuê luật sư soạn thảo
  • Đã thanh toán và không tải được