Giải mã đất công nghiệp: Quy định pháp luật để mở cánh cửa sản xuất – kinh doanh bền vững
Đất công nghiệp đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển kinh tế và thu hút đầu tư tại Việt Nam. Đây là loại đất được quy hoạch để xây dựng khu công nghiệp, cụm công nghiệp hoặc các dự án sản xuất – kinh doanh quy mô lớn. Tuy nhiên, không ít tổ chức, cá nhân vẫn còn mơ hồ về khái niệm, đặc điểm pháp lý và các quy định liên quan đến việc sử dụng đất công nghiệp.
Bài viết dưới đây, Mauvanban.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ đất công nghiệp là gì, các loại hình phổ biến, cũng như các vấn đề pháp lý cần lưu ý khi đầu tư hoặc sử dụng loại đất này.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải về Hợp đồng thuê đất công nghiệp cập nhật mới nhất, dùng được trong mọi trường hợp.
Tổng quan về Thuê đất công nghiệp
Đất công nghiệp là gì?
Đất chính là nguồn nguyên liệu dồi dào trong quá trình hoạt động và sinh sống của con người. Đất được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên tính chất như: đất sét, đất đỏ bazan, đất phù sa,… hay phân loại dựa theo mục đích kinh tế thì đất được chia thành các loại như: Đất nông nghiệp, đất công nghiệp, đất lâm nghiệp và đất thổ cư. Trong đó, đất công nghiệp có tác động quan trọng đến nền kinh tế Việt Nam.
Đất công nghiệp hay đất khu công nghiệp là đất dành riêng để xây dựng các cụm công nghiệp, khu chế xuất, các khu sản xuất kinh doanh tập trung được quy hoạch để sản xuất công nghiệp, có thể hiểu một cách đơn giản hơn là loại đất này được sử dụng để xây dựng nhà máy, xí nghiệp, các cơ sở hay công trình hoặc những đất dùng làm nguyên liệu cho công nghiệp.
Hiểu một cách khác, đất khu công nghiệp là nơi để xây dựng các khu kinh doanh tập trung và tất cả đều có chung một chế độ sử dụng đất.
Đất khu công nghiệp thuộc nhóm đất nào?
Căn cứ theo điểm đ khoản 3 Điều 9 Luật Đất đai 2024 có quy định như sau:
Điều 9. Phân loại đất
3. Nhóm đất phi nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:
a) Đất ở, gồm đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị;
b) Đất xây dựng trụ sở cơ quan;
c) Đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh (sau đây gọi là đất quốc phòng, an ninh);
d) Đất xây dựng công trình sự nghiệp, gồm: đất xây dựng cơ sở văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục, thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, khí tượng thủy văn, ngoại giao và công trình sự nghiệp khác hoặc đất xây dựng trụ sở của đơn vị sự nghiệp công lập khác;
đ) Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, gồm: đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp; đất thương mại, dịch vụ; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản;
e) Đất sử dụng vào mục đích công cộng, gồm: đất công trình giao thông; đất công trình thủy lợi; đất công trình cấp nước, thoát nước; đất công trình phòng, chống thiên tai; đất có di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di sản thiên nhiên; đất công trình xử lý chất thải; đất công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng; đất công trình hạ tầng bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin; đất chợ dân sinh, chợ đầu mối; đất khu vui chơi, giải trí công cộng, sinh hoạt cộng đồng;
Theo đó, đất khu công nghiệp được xếp vào loại đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp và thuộc nhóm đất phi nông nghiệp.
Đặc điểm của đất khu công nghiệp
Khu công nghiệp là những khu vực có ranh giới địa lý rõ ràng, có điều kiện để phát triển triển tự nhiên cùng các cơ sở hạ tầng giao thông đồng bộ. Khu công nghiệp sẽ độc lập, tách biệt với khu dân cư. Đây được xem như là một trong những đặc điểm chính của các khu công nghiệp tập trung. Khu công nghiệp sẽ bao gồm nhiều xí nghiệp công nghiệp, cơ sở sản xuất có khả năng hợp tác sản xuất cao và hầu hết sẽ có quy mô tương đối lớn từ 50ha đến vài trăm ha.
Nơi đây cũng tập trung chủ yếu nhiều doanh nghiệp chuyên sản xuất các mặt hàng công nghiệp, mặt hàng tiêu dùng phục vụ trong nước hoặc xuất khẩu với chi phí sản xuất khá thấp. Nhà nước cũng đã có nhiều chính sách ưu tiên nhằm thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi cho các khu công nghiệp phát triển bền vững trong tương lai gần.
Nhà nước cho thuê đất khu công nghiệp theo hình thức nào?
Căn cứ theo điểm b khoản 2, điểm b khoản 3 Điều 120 Luật Đất đai 2024 có quy định như sau:
Điều 120. Cho thuê đất
1. Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê hoặc thu tiền thuê đất hằng năm đối với các trường hợp không thuộc trường hợp quy định tại Điều 118 và Điều 119 của Luật này.
2. Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê trong các trường hợp sau đây:
a) Sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối;
b) Sử dụng đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh; sử dụng đất thương mại, dịch vụ để hoạt động du lịch, kinh doanh văn phòng;
c) Sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội cho thuê theo quy định của pháp luật về nhà ở.
3. Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm trong các trường hợp sau đây:
a) Các trường hợp không thuộc quy định tại khoản 2 Điều này;
b) Các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này mà có nhu cầu trả tiền thuê đất hằng năm;
c) Đơn vị sự nghiệp công lập lựa chọn hình thức thuê đất theo quy định tại khoản 3 Điều 30 của Luật này.
4. Việc cho thuê đất quy định tại Điều này được thực hiện theo quy định tại các điều 124, 125 và 126 của Luật này.
Như vậy, Nhà nước cho thuê đất khu công nghiệp theo 02 hình thức dưới đây:
Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.
Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm.
Việc sử dụng đất khu công nghiệp phải đáp ứng điều kiện gì?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 202 Luật Đất đai 2024 quy định như sau
Điều 202. Đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp
1. Việc quản lý, sử dụng đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, trong đó có khu công nghệ thông tin tập trung phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
2. Nhà nước cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp.
Đối với trường hợp dự án đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp tại địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, huyện biên giới, huyện đảo mà không thu hút được nhà đầu tư thì Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với các đơn vị sự nghiệp công lập để đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp.
3. Chủ đầu tư đã được Nhà nước cho thuê đất để đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp theo hình thức trả tiền thuê đất hằng năm thì được quyền chuyển sang hình thức thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê đối với toàn bộ hoặc từng phần diện tích đất kinh doanh.
Theo quy định trên, việc sử dụng đất khu công nghiệp phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Các quy định pháp luật về đất công nghiệp
Thời hạn sử dụng đất: Sẽ theo thời hạn của dự án đầu tư, nhưng không được quá 70 năm. Trường hợp thời hạn đầu tư mà dài hơn thời gian còn lại của khu đất thì chủ đầu tư sẽ phải xin phép các cơ quan chức năng và phải đóng thuế đầy đủ và tiền sử dụng đất cho thời gian quá hạn đó.Kế hoạch sử dụng đất: Việc quy hoạch sử dụng khu đất công nghiệp phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và khi quy hoạch sẽ phải thực hiện đúng với những gì cam kết trên giấy tờ. Khi thành lập khu công nghiệp thì phải đồng thời quy hoạch xây dựng khu nhà ở, các công trình công cộng nằm ngoài khu công nghiệp đó.
Chủ thể có quyền thuê đất công nghiệp là các tổ chức, cá nhân là công dân Việt Nam, người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Nghĩa vụ nộp thuế: Có thể nộp hàng năm hoặc nộp 1 lần cho cả thời gian thuê.
Trách nhiệm của người thuê: Phải sử dụng đất theo đúng mục đích sử dụng ban đầu. Kể cả sau này nếu như không có nhu cầu thuê nữa và cho người khác thuê lại đất thì người thuê sau cũng sẽ phải tiếp tục sử dụng theo đúng mục tiêu đã được xác định từ ban đầu. Nếu cố tình làm trái quy định thì việc sử dụng đất sau này của bạn sẽ bị làm khó bởi các chế tài xử phạt theo quy luật của Luật Đất đai.
Ưu đãi thuế: Thường vào Khu công nghiệp sẽ được hưởng ưu đãi thuế miễn thuế TNDN cho 2 năm đầu, giảm 50% cho 4 năm tiếp theo. Ngoài ra. với những khu công nghiệp thuộc Khu kinh tế, thời gian miễn thuế có thể kéo dài hơn, miễn thuế TNDN 4 năm đầu và giảm thuế TNDN cho 9 năm tiếp theo.
>>> Truy cập Mauvanban.vn để tải về Hợp đồng thuê đất công nghiệp cập nhật mới nhất, dùng được trong mọi trường hợp.
Đất công nghiệp là nguồn lực quan trọng, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa và thu hút đầu tư trong nước lẫn quốc tế. Việc hiểu rõ khái niệm, đặc điểm và các quy định pháp lý liên quan đến đất công nghiệp sẽ giúp nhà đầu tư, doanh nghiệp và cá nhân sử dụng đất đúng mục đích, đúng quy hoạch và tuân thủ pháp luật.
Trước khi thực hiện các giao dịch như thuê, chuyển nhượng hay góp vốn bằng quyền sử dụng đất công nghiệp, các bên cần nghiên cứu kỹ hồ sơ pháp lý, hợp đồng và quy định hiện hành để đảm bảo quyền lợi và hạn chế rủi ro pháp lý trong quá trình triển khai dự án hoặc hoạt động sản xuất – kinh doanh.
Để tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo tính pháp lý, bạn có thể truy cập website Mauvanban.vn để tải về các mẫu đơn, hợp đồng và giấy tờ liên quan đến đất đai được biên soạn bởi đội ngũ luật sư chuyên môn. Đây là giải pháp hiệu quả, an toàn và tiện lợi dành cho mọi đối tượng có nhu cầu thực hiện thủ tục hành chính đất đai.