Gia hạn quyền sử dụng đất

Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng, việc gia hạn quyền sử dụng đất trở thành mối quan tâm lớn của cá nhân và tổ chức tại Việt Nam. Theo thống kê từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, hơn 30% trường hợp sử dụng đất nông nghiệp và phi nông nghiệp cần gia hạn quyền sử dụng trong giai đoạn 2020-2025. Chủ đề này không chỉ liên quan đến thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất, phí gia hạn quyền sử dụng đất, mà còn đòi hỏi sự hiểu biết về các quy định pháp luật mới nhất, đặc biệt là Luật Đất đai 2024 và Nghị định 102/2024/NĐ-CP. Đội ngũ luật sư tại Mẫu Văn Bản cung cấp bài viết này nhằm hỗ trợ bạn đọc nắm rõ quy trình, hồ sơ, và các lưu ý quan trọng khi thực hiện gia hạn quyền sử dụng đất. 

Gia hạn quyền sử dụng đất là gì?

Định nghĩa gia hạn quyền sử dụng đất

Theo khoản 18 Điều 3 Luật Đất đai 2024, gia hạn quyền sử dụng đất là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép người sử dụng đất tiếp tục sử dụng đất sau khi thời hạn sử dụng đất đã hết. Đây là quyền lợi hợp pháp, giúp cá nhân hoặc tổ chức duy trì quyền sử dụng đất mà không phải thực hiện thủ tục cấp mới. Quy trình này áp dụng cho cả đất nông nghiệp, đất ở, và đất phi nông nghiệp khác.

Các loại đất cần gia hạn quyền sử dụng 

Đất sử dụng có thời hạn gồm nhiều loại khác nhau, trong đó có những trường hợp khi hết thời hạn, hộ gia đình, cá nhân nếu có nhu cầu thì được tiếp tục sử dụng đất mà không phải làm thủ tục gia hạn. Nói cách khác, chỉ cần có nhu cầu sẽ được tiếp tục sử dụng mà không cần phải có sự đồng ý của Nhà nước.

Quy định này được nêu rõ tại điểm a khoản 1 Điều 172 Luật Đất đai 2024 và Điều 65 Nghị định 102/2024/NĐ-CP (thời hạn giao đất, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp là 50 năm; nếu có nhu cầu thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn là 50 năm).

Trong đó, Điều 65 Nghị định 102/2024/NĐ-CP nêu rõ:

“Người sử dụng đất nông nghiệp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 172 và khoản 1 Điều 174 Luật Đất đai có nhu cầu xác nhận lại thời hạn sử dụng đất trên giấy chứng nhận đã cấp thì thực hiện theo trình tự, thủ tục.”.

Theo đó, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp trong các trường hợp sau đây được xác nhận lại thời hạn sử dụng đất trên Sổ đỏ, Sổ hồng đã cấp:

- Đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

- Đất trồng cây lâu năm;

- Đất rừng sản xuất;

- Đất từ cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp chuyển nhượng thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn mà không phải làm thủ tục gia hạn.

Lợi ích của việc gia hạn

Việc gia hạn quyền sử dụng đất mang lại nhiều lợi ích:

• Bảo đảm quyền lợi pháp lý: Người sử dụng đất tiếp tục được công nhận quyền sở hữu và sử dụng hợp pháp.

• Tăng giá trị tài sản: Đất được gia hạn có thể sử dụng để thế chấp, chuyển nhượng, hoặc đầu tư.

• Hỗ trợ phát triển kinh tế: Đặc biệt với đất nông nghiệp, việc gia hạn giúp duy trì sản xuất ổn định.

>>> Tải ngay mẫu đơn gia hạn quyền sử dụng đất mới nhất tại Mauvanban.vn để đảm bảo hồ sơ chuẩn pháp lý!

Quy định pháp luật về gia hạn quyền sử dụng đất

Cơ sở pháp lý

Quy định pháp lý về gia hạn quyền sử dụng đất được điều chỉnh bởi:

• Luật Đất đai 2024: Quy định các nguyên tắc, điều kiện, và trình tự gia hạn.

• Nghị định 102/2024/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết thủ tục gia hạn, bao gồm mẫu đơn và hồ sơ cần thiết.

• Các thông tư liên quan từ Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Thời hạn sử dụng đất

Căn cứ theo quy định tại Điều 172 Luật Đất đai 2024, thời hạn sử dụng đất được quy định cụ thể như sau:

• Thời hạn giao đất, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất trồng cây hằng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản xuất là rừng trồng trong hạn mức quy định tại Điều 176 Luật Đất đai 2024 là 50 năm.

• Khi hết thời hạn sử dụng đất, thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại điểm này mà không phải làm thủ tục gia hạn;

• Thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân không quá 50 năm. Khi hết thời hạn thuê đất, cá nhân nếu có nhu cầu thì được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất nhưng không quá 50 năm;

• Thời hạn giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất được xem xét, quyết định theo thời hạn hoạt động của dự án đầu tư hoặc đơn xin giao đất, thuê đất nhưng không quá 50 năm.

  • Đối với các dự án có thời hạn hoạt động trên 50 năm theo quy định của Luật Đầu tư thì thời hạn giao đất, cho thuê đất theo thời hạn của dự án nhưng không quá 70 năm.

  • Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn sử dụng đất nhưng không quá thời hạn theo quy định.

  • Trường hợp không phải lập dự án đầu tư thì thời hạn sử dụng đất được xem xét trên cơ sở đơn xin giao đất, cho thuê đất nhưng không quá 50 năm;

• Thời hạn cho thuê đất xây dựng trụ sở làm việc của tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao không quá 99 năm.

Khi hết thời hạn, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao nếu có nhu cầu sử dụng đất thì được Nhà nước xem xét gia hạn hoặc cho thuê đất khác; thời hạn gia hạn hoặc cho thuê đất khác không quá thời hạn theo quy định.

Lưu ý:

- Thời hạn trên không áp dụng đối với đất sử dụng ổn định lâu dài

- Thời hạn giao đất, cho thuê đất theo quy định trên được tính từ ngày có quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Thời gian gia hạn quyền sử dụng đất

Căn cứ theo khoản 3 Điều 172 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Đất sử dụng có thời hạn

...

3. Việc gia hạn sử dụng đất được thực hiện trong năm cuối của thời hạn sử dụng đất, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều này. Người sử dụng đất có nhu cầu gia hạn sử dụng đất phải nộp hồ sơ đề nghị gia hạn chậm nhất là 06 tháng trước khi hết thời hạn sử dụng đất. Quá thời hạn phải nộp hồ sơ đề nghị gia hạn mà người sử dụng đất không nộp hồ sơ đề nghị gia hạn thì không được gia hạn sử dụng đất, trừ trường hợp bất khả kháng. Trường hợp không được gia hạn sử dụng đất, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện thu hồi đất theo quy định của Luật này.

4. Trường hợp không được gia hạn sử dụng đất, người sử dụng đất có trách nhiệm xử lý tài sản gắn liền với đất để hoàn trả mặt bằng cho Nhà nước. Quá thời hạn 24 tháng kể từ thời điểm hết thời hạn sử dụng đất mà người sử dụng đất không xử lý tài sản thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất; trường hợp phải phá dỡ, chủ sở hữu tài sản phải chịu chi phí phá dỡ.

5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Như vậy, theo quy định thì việc gia hạn sử dụng đất được thực hiện trong năm cuối của thời hạn sử dụng đất, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 172 Luật Đất đai 2024.

Theo đó, nếu người sử dụng đất có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì trước khi hết thời hạn sử dụng đất 06 tháng phải nộp hồ sơ đề nghị gia hạn sử dụng đất.

Lưu ý:

- Quá thời hạn phải nộp hồ sơ đề nghị gia hạn mà người sử dụng đất không nộp hồ sơ đề nghị gia hạn thì không được gia hạn sử dụng đất, trừ trường hợp bất khả kháng.

Trường hợp không được gia hạn sử dụng đất, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024.

- Trường hợp không được gia hạn sử dụng đất, người sử dụng đất có trách nhiệm xử lý tài sản gắn liền với đất để hoàn trả mặt bằng cho Nhà nước.

Quá thời hạn 24 tháng kể từ thời điểm hết thời hạn sử dụng đất mà người sử dụng đất không xử lý tài sản thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất; trường hợp phải phá dỡ, chủ sở hữu tài sản phải chịu chi phí phá dỡ.

>>> Tải mẫu đơn gia hạn quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật mới nhất tại Mauvanban.vn để đảm bảo tuân thủ quy định mới nhất!

Đơn xin gia hạn quyền sử dụng đất

Đơn xin gia hạn sử dụng đất khi cá nhân, tổ chức muốn được tiếp tục sử dụng đất khi hết thời hạn.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 172 Luật Đất đai năm 2024, những trường hợp sau đây nếu có nhu cầu gia hạn sử dụng đất thì thực hiện thủ tục đề nghị gia hạn quyền sử dụng đất, gồm:

- Tổ chức, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ngoài khu công nghệ cao, khu kinh tế.

- Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không phải là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đang sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, công nhận, nhận chuyển quyền sử dụng đất và có nhu cầu xác nhận lại thời hạn sử dụng đất trên Giấy chứng nhận.

- Cá nhân thuê đất nông nghiệp có thời hạn không quá 50 năm.

- Đất được giao hoặc cho thuê để thực hiện các dự án đầu tư có thời hạn hoạt động trên 50 năm.

- Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao thuê đất để xây dựng trụ sở làm việc có nhu cầu tiếp tục sử dụng.

Như vậy, các cá nhân, tổ chức sử dụng đất thuộc trường hợp nêu trên khi muốn gia hạn thời gian sử dụng đất cần làm Đơn xin gia hạn sử dụng đất.

Lưu ý:

- Cá nhân, tổ chức làm Đơn xin gia hạn sử dụng đất trước khi hết hạn tối thiểu là 06 tháng.

- Đất được giao để trực tiếp sản xuất nông nghiệp, trồng cây hàng năm - lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất rừng sản xuất trong hạn mức 50 năm. Trường hợp hết thời hạn 50 năm thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định mà không phải làm thủ tục gia hạn.

Hiện nay, mẫu đơn xin gia hạn sử dụng đất là mẫu số 08 tại Nghị định 102/2024/NĐ-CP.

>>> Tải ngay mẫu đơn xin gia hạn sử dụng đất mới nhất, chuẩn pháp lý do các luật sư giàu kinh nghiệm soạn thảo để đảm bảo quyền lợi của bạn!

Quy trình thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất

Hồ sơ gia hạn quyền sử dụng đất

Căn cứ khoản 1 Điều 64 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, hồ sơ gia hạn sử dụng đất gồm:

• Mẫu đơn gia hạn quyền sử dụng đất (Mẫu số 08, Phụ lục Nghị định 102/2024/NĐ-CP).

• Một trong các giấy tờ sau:

  • Một trong các giấy chứng nhận: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị pháp lý và không phải cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. (bản sao có chứng thực hoặc công chứng; trường hợp nộp trực tiếp bản sao không có chứng thực hoặc công chứng thì người nộp hồ sơ xuất trình bản chính để cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra, đối chiếu).

  • Quyết định giao đất, quyết định cho thuê đất, quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai qua các thời kỳ (bản sao có chứng thực hoặc công chứng; trường hợp nộp trực tiếp bản sao không có chứng thực hoặc công chứng thì người nộp hồ sơ xuất trình bản chính để cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra, đối chiếu).

  • Văn bản của cơ quan có thẩm quyền cho phép gia hạn thời hạn hoạt động của dự án đầu tư hoặc thể hiện thời hạn hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư đối với trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư. (bản sao có chứng thực hoặc công chứng; trường hợp nộp trực tiếp bản sao không có chứng thực hoặc công chứng thì người nộp hồ sơ xuất trình bản chính để cán bộ tiếp nhận hồ sơ kiểm tra, đối chiếu).

• Bản sao CMND/CCCD hoặc giấy tờ pháp lý của tổ chức.

• Giấy tờ chứng minh đất không tranh chấp (nếu có).

• Biên lai nộp lệ phí (nếu yêu cầu).

Mẹo từ luật sư: Hãy kiểm tra kỹ thời hạn sử dụng đất trên sổ đỏ và nộp hồ sơ sớm để tránh tình trạng quá hạn, dẫn đến mất quyền gia hạn.

Quy trình thủ tục

Theo quy định tại khoản 2 Điều 64 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, trình tự, thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất được thực hiện như sau:

Bước 01: Nộp hồ sơ

Người xin gia hạn sử dụng đất làm đơn xin gia hạn đất theo mẫu số 08 và chuẩn bị các giấy tờ như trên để nộp cho 01 trong 03 cơ quan sau:

- Bộ phận Một cửa tại Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

- Văn phòng đăng ký đất đai

- Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.

Bước 02: Thẩm định nhu cầu sử dụng đất của người xin gia hạn đất hết thời hạn sử dụng

Cơ quan tài nguyên và môi trường có trách nhiệm thẩm định nhu cầu sử dụng đất, trường hợp đủ điều kiện được gia hạn thì giao Văn phòng đăng ký đất đai gửi thông tin địa chính cho cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính, trình UBND cùng cấp quyết định gia hạn quyền sử dụng đất.

Bước 03: Nộp Giấy chứng nhận đã cấp, chứng từ đã thực hiện xong nghĩa vụ tài chính

Trong trường hợp được gia hạn sử dụng đất thì người sử dụng đất phải nộp Giấy chứng nhận đã cấp, chứng từ đã thực hiện xong nghĩa vụ tài chính cho cơ quan tài nguyên và môi trường.

Bước 04: Trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất.

Trường hợp người sử dụng đất không yêu cầu cấp mới Giấy chứng nhận thì Văn phòng hoặc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện xác nhận thay đổi thời hạn sử dụng đất trên GCN đã cấp.

Sau đó, GCN sẽ được chuyển cho cơ quan tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả tại Bộ phận Một cửa của UBND tỉnh để trả cho người sử dụng đất.

Cơ quan thực hiện

• Cơ quan có thẩm quyền: 

  • Văn phòng đăng ký đất đai

  • Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai

  • Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp huyện

• Lệ phí gia hạn quyền sử dụng đất: Tùy thuộc vào địa phương, lệ phí thường dao động từ 500.000 đến 2.000.000 VNĐ, bao gồm phí thẩm định và lệ phí cấp giấy chứng nhận mới (nếu có). Một số trường hợp như xác nhận gia hạn sử dụng đất nông nghiệp có thể được miễn giảm lệ phí theo chính sách địa phương.

Thời gian hoàn thành thủ tục

Thời gian xử lý hồ sơ gia hạn thường kéo dài từ 15-30 ngày làm việc, tùy thuộc vào loại đất và cơ quan xử lý. Trường hợp phức tạp (như đất có tranh chấp hoặc cần thẩm tra hiện trạng) có thể kéo dài thêm 10-15 ngày.

>>> Tải ngay mẫu đơn gia hạn quyền sử dụng đất tại Mauvanban.vn để chuẩn bị hồ sơ nhanh chóng, chính xác!

Một số vấn đề cần lưu ý khi gia hạn quyền sử dụng đất

• Nộp hồ sơ đúng hạn: Theo quy định, hồ sơ phải được nộp ít nhất 6 tháng trước khi hết thời hạn sử dụng đất. Nếu quá hạn, người sử dụng đất có thể không được gia hạn, trừ một số trường hợp đặc biệt.

• Kiểm tra quy hoạch đất đai: Liên hệ UBND cấp huyện hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường để xác minh đất có nằm trong diện quy hoạch hay không.

• Lưu ý lệ phí: Một số địa phương có chính sách miễn giảm phí gia hạn quyền sử dụng đất cho đất nông nghiệp hoặc đối tượng ưu tiên (hộ nghèo, gia đình chính sách).

• Tư vấn pháp lý: Nếu gặp khó khăn trong việc chuẩn bị hồ sơ hoặc giải quyết tranh chấp, hãy tìm đến các dịch vụ tư vấn gia hạn quyền sử dụng đất từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp.

Mẹo từ luật sư: Luôn giữ bản sao hồ sơ đã nộp và theo dõi tiến độ xử lý qua cổng dịch vụ công trực tuyến để đảm bảo quyền lợi.

>>> Hãy truy cập Mauvanban.vn ngay hôm nay để tải mẫu đơn gia hạn quyền sử dụng đất và các tài liệu liên quan, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật!

Kết luận

Gia hạn quyền sử dụng đất là thủ tục quan trọng, giúp bảo đảm quyền lợi hợp pháp và duy trì giá trị tài sản của người sử dụng đất. Với các quy định pháp luật mới nhất từ Luật Đất đai 2024 và Nghị định 102/2024/NĐ-CP, việc nắm rõ quy trình, hồ sơ, và các lưu ý pháp lý là yếu tố then chốt để thực hiện thủ tục thuận lợi. Đội ngũ luật sư tại Mẫu Văn Bản khuyến nghị bạn chuẩn bị kỹ lưỡng và tham khảo các mẫu đơn chuẩn pháp lý để tiết kiệm thời gian và chi phí.